در این مقاله میخواهیم با هم بررسی کنیم که فارکس چیست ؟ مزایا و معایب فارکس و جواب به این سوال که چرا باید با آن آشنا شد؟ همچنین دربارهی چگونگی کار و کسب درآمد از فارکس صحبت خواهیم کرد.
در دنیای امروز هرکس که به دنبال رشد اقتصادی و یا کسب اطلاعات در این حوزه است؛ با واژههای فارکس، بورس داخلی، بورس آمریکا، ارز دیجیتال و کلماتی از این قبیل آشنایی دارد. هر کسی که در این زمینه آگاهی دارد، به خوبی میداند که آیندهی اقتصادی جهان در دست این بخش است. میزان تبادل مالی در این بازارها بسیار بالاست. این ارقام میتواند شرایط اقتصادی کشورها را دگرگون کند.
فارکس به زبان ساده یک بازار تبادل ارزهای خارجی است که بیشترین حجم معاملات در بین بازارهای جهان را دارد. حجم معاملاتی بازار فارکس حدود 2 تا 5 تریلیون دلار در روز تخمین زده میشود. در فارکس تمامی ارزهای خارجی در بازاری نامتمرکز و دو طرفه خرید و فروش میشوند. منظور از نامتمرکز بودن فارکس این است که مکانی مشخص و فیزیکی برای آن وجود ندارد. کاربران میبایست با استفاده از پنلی که از طریق سایت در اختیارشان قرار میگیرد به خرید و فروش ارز در این بازار بپردازند.
تبادل ارزهای خارجی در فارکس میتواند به دلایل مختلفی از جمله خرید و فروش کالا، ارائهی خدمات شرکتی به کاربر خارجی، پرداخت هزینهی سفر به کشور دیگر، سرمایهگذاری و یا دلایل این چنین باشد. بانکها، موسسات مالی، شرکت های مسافربری، شرکتهای بیمه، بنگاههای صادرات و واردات، اشخاص حقیقی و… میتوانند در فارکس فعالیت کنند. افراد از سراسر دنیا میتوانند به راحتی و با استفاده از بازار فارکس ارز رایج کشور خودشان را به ارز دیگری در کشور ثانویه تبدیل کرده و پرداختهای خود را انجام دهند. افراد زیادی نیز هستند که در فارکس تنها به منظور کسب سود از خرید و فروش یک ارز (به علت تفاوت قیمت در خرید و فروش و نوسان قیمت) فعالیت میکنند.
به صورت کلی، دو راه عمومی و عادی برای کسب درآد از فارکس وجود دارد. یکی از طریق معامله کردن و یکی از طرق سرمایه گذاری در حساب های کپی تریدینگ فارکس. هر دو راه را می توان برای بهره بردن از بازار فارکس، در پیش گرفت. برای معامله گر در فارکس که قاعدتا نیاز به آموزش های حرفه ای خواهید داشت که در سایت هشتصد، این آموزش ها به رایگان در اختیارتان قرار گرفته است. همچنین بهترین حساب های کپی تریدینگ فارکسی را هم به شما معرفی کرده ایم. از طریق لینک ها و دکمه های زیر، می توانید به این دو مسیر، دسترسی ساده داشته باشید.
نام فارکس (به انگلیسی Forex)، برگرفته از معادل انگلیسی همین کلمه کهForeign exchange market است میباشد. که این نام برگرفته از ماهیت کاری این بازار، یعنی تبادل ارزهای خارجی، نشات گرفته است. همچنین در برخی مقالات و آموزش ها نیز با نماد مخفف FX این بازار را معرفی میکنند.
حال که یک نمای کلی از فارکس دارید، میخواهیم بدانیم تاریخچه به وجود آمدن بازار فارکس چیست؟ در سالهای دور و حتی پیش از به وجود آمدن تمدنها، مردمان داراییهایشان که گاه خوراکی یا سلاح بود، را جمع و انبار میکردند. با پیدایش پول اغلب افراد پول و سکه های خود را یا برای رفع نیازشان مصرف میکردند یا در محلی پنهان میکردند. گروهی که داناتر بودند با سکههایشان به تجارت میپرداختند و یا محصولی را میخریدند و کمی بعد با قیمت بیشتر میفروختند. در دنیای قدیم این نوع تجارت احتمال ضرر بالایی داشت.
سیستم معاملات مردم با پیشرفت تمدن تغییر کرد و کمکم و با به وجود آمدن دنیای مدرن، بازارهای تعاملی که امروزه بورس نام دارند شکل گرفت. در این بازارها با خرید و فروش سهام شرکتها توسط افراد هر دو طرف سود میکردند. این روند هم به شرکتها نقدینگی لازم را میداد و هم برای افراد عادی یک سرمایهگذاری مطمئن بود. بورس امروزه پیشرفتها و تغییرات زیادی کرده است. بازار بورس که خود شامل بازارهای زیرمجموعه زیادی است را میتوان در دو گروه دستهبندی کرد: بازار سنتی و بازار مدرن.
بازار سنتی عموما سادهتر بوده و شیوه های سنتی معامله را شامل میشود. که از این بین میتوان به بورس اوراق قرضه اشاره کرد. در کشورهای پیشرفته مانند آمریکا تقریبا اغلب مردم در این بازار سهام دارند که نیاز به دانش خاص و سرمایهگذار حرفهای ندارد.
بازار مدرن که نوع پیشرفتهتری از بورس میباشد، بازار نوظهوری است که با ابزارها و تعاملات حرفهای هم حجم معاملاتی بالاتری دارد و هم بسیار سوددهتر است. این بازار که بازار مشتقه نیز نامیده میشود؛ شامل بازار اصلی فارکس، بازار CFD و بازارهای آتی هستند که با وجود الگوبرداری از بازار سنتی بسیار پیشرفتهتر میباشند. بازار فارکس که شناخته شدهترین بازار این بخش میباشد مورد بحث اصلی این مقاله خواهد بود. زیرا در دنیای امروز، کمتر کسی برای رفع نیاز خود به تبدیل پول، مثلا هنگام سفر به یک کشور خارجی، به دنبال یک صرافی فیزیکی میگردد. اغلب افراد تمایل دارند تا با استفاده از بازار فارکس علاوه بر رفع نیاز خود کسب سود نیز بکنند.
از مهمترین عوامل بهوجود آمدن بازار مالی مدرن مانند فارکس را میتوان غلبهی مکتب سرمایهگذاری به سوسیالیسم دانست. این اتفاق که در خلال قرن 20 میلادی تاکنون رخ داده است؛ نشات گرفته از اتفاقاتی مانند جنگجهانی دوم، پیمان مدیریت پولی برتون وودز (Bretton Woods system)، تشکیل صندوق بین المللی پول، بوجود آمدن گات یا توافق نامه تعرفه و تجارت در سال 1947 و عوامل این چنینی بود. این عوامل هر کدام به نوعی باعث بهوجود آمدن مسیری شدند که در نهایت بازار فارکس به شکل کنونی به وجود بیاید.
اولین بار نام فارکس در سال 1971 به عنوان یک بازار بین بانکی تازه تاسیس شناخته شد. در آن زمان که قیمت ارزهای خارجی از یک مقدار ثابت و بر پایهی طلا به یک مقدار شناور بر اساس ارزش دلار آمریکا تغییر پیدا کرد. به علت رشد سریع بازار فارکس و سوددهی بالای آن به سرعت در بین بانکها، شرکتها و حتی سرمایهگذاران خرد طرفدار پیدا کرد. فارکس در دو دهه اخیر نیز به بالاترین میزان معاملاتی خود رسیده است.
با توجه به آنکه در اکثر کشورها بازارهای مالی متفاوتی وجود دارد، چرا افراد باید به سرمایهگذاری در فارکس رو بیاورند؟ مزایای سرمایهگذاری در فارکس چیست؟ از جمله مزایای فارکس که باعث شده در بین مردم جهان محبوب شود، ساعت کاری شناور آن است. این ویژگی باعث شده بسیاری از افراد بتوانند به عنوان یک شغل دوم در این بازار فعالیت کنند و سود بگیرند. همچنین شفافیت معاملات و امکان دسترسی به پیشنهادات معاملاتی پر سود از مزایای خاص فارکس است.
مسلما نمیتوان در چند جمله گفت که مزایا و معایب فارکس چیست؟. ولی به چند مورد از شایع ترین معایب فارکس اشاره میکنیم. قابل ذکر است که اغلب این معایب برای افراد مبتدی پیش میآید. اکثر افرادی که با دانش لازم وارد فارکس میشوند هرگز با این مشکلات روبرو نخواهند شد. همچنین میتوان گفت در صورت عدم رعایت نکتهی فوق و موارد امنیتی هیچ بازار مالی کاملا بی عیب و امن نیست.
در فارکس نمیتوان از کسی راهنمایی و سیگنال گرفت. در این بازار باید معاملات خود را بر اساس تحلیل شخصی و اولویتهای خودتان ایجاد کنید.
برای فعالیت در فارکس شما نیاز به هیچ ابزار خصی به جز دانش و سرمایهی اولیه ندارید. در واقع با هر وسیلهی الکترونیکی که با آن بتوان به اینترنت وصل شد میتوانید در فارکس فعالیت کنید. هرچند استفاده از کامپیوتر باعث راحتی و تسلط بهتر شما میشود و راحتتر می توانید از ابزارها و اندیکاتورها استفاده کنید؛ اما الزامی بر استفاده از آن نیست. این موضوع از مزایای ویژه فارکس است که هر کسی از هر جایی به راحتی میتواند معاملات خود را مدیریت کند و نیاز به دفتر کار یا سیستم خاصی ندارد.
به طور کلی هرکسی میتواند وارد فارکس شود. فارکس بستری است که هرکسی که دانش کافی داشته باشد، میتواند از آن کسب سود نماید. 80 درصد کاربران فارکس به قصد کسب سود و سرمایهگذاری در این بازار فعالیت میکنند. با اینکه تعداد زیادی از کاربران فارکس افراد عادی با سرمایه کم هستند، اما باید عنوان کرد که اغلب سرمایهی در گردش فارکس در دست بنیادهای بزرگ مالی مانند بانکها و صندوقهای مالی است. میتوان بازیگران و فعالان اصلی فارکس را در چند دستهی زیر قرار داد.
خیر. فارکس یک بازار دو طرفه، امن و یکپارچه است که متعلق به هیچ کشور خاصی نیست. افراد از سراسر دنیا میتوانند در فارکس به خرید و فروش و سرمایهگذاری بپردازند. هرچند ارائه خدمات به کاربران توسط برخی کارگزاری ها در برخی کشورها مانند ایران به دلایل تحریم و یا سایر دلایل با مشکل روبرو شده است. اما این مساله به این معنا نیست که فارکس فعالیت کشوری را منع کرده باشد. فارکس بازاری غیرمتمرکز (Over the counter ) یا به اختصار OTC است. یعنی مکان فیزیکی خاصی برای معاملات ندارد. البته این بازار مراکزی نیز در لندن و نیویورک و توکیو دارد که بیشتر فعالیتهای مربوط به پشتیبانی انجام میدهند.
به هیچ عنوان نمیتوان عدد مشخصی برای پاسخ به این سوال گفت. فارکس بازار مالی بسیار بزرگی است که حجم مالی قابل توجهی در طول روز در آن جا به جا میشود. میزان سود یا ضرر هر کاربر مستقیما به میزان توانایی او در تحلیل بازار، سرمایهی اولیه، موقعیت سنجی، نظم و جدیت، نحوهی ایجاد معامله و استفاده از اهرم، و بسیاری موارد دیگر از این دست وابسته است.
اغلب کسانی که با گفتن ارقام میلیونی افراد را برای ورود به فارکس تحریک میکنند قصد کلاهبرداری به شیوههای مختلف مانند سیگنال فروشی، فروش پکیجهای آموزشی ضعیف و… را دارند. گروهی نیز دنبال دزدیدن پول افراد با عناوین مختلف مانند بروکر ایرانی و یا دور زدن تحریم هستند. در هر صورت به خاطر داشته باشید که فارکس با وجود آنکه پتانسیل بالایی برای کسب درآمد و سود دارد؛ به همان میزان پر ریسک و خطرناک است. موفقیت و درآمد از طریق فارکس فقط و فقط به دانش کاربر در این حوزه وابسته است.
تا اینجا با شمای کلی بازار فارکس آشنا شدیم. اما برای اغلب افراد تازهکار این سوالها پیش میآید که چقدر میتوان به بازار فارکس اعتماد کرد؟ فارکس چقدر ریسک دارد؟ یا چه میزان از فارکس میتوان سود گرفت؟ عوامل موفقیت در فارکس چیست؟
بدیهی است که در فارکس مانند هر بازار مالی دیگری دو سو وجود دارد و همانقدر که احتمال سود هست احتمال ضرر نیز هست. ورود به هر بازار مالی، چه فارکس و چه سایر بازارها مانند ارز دیجیتال، نیازمند دانستن اطلاعات پایهایی و داشتن دانش در آن زمینه است. زیرا هر تحلیل اشتباه در این بازار، به علت نوسانات زیاد و لحظهای، میتواند باعث از دست رفتن سرمایه شما شود. همانطور که در صورت داشتن آگاهی و دانش لازم میتواند سود خوبی به شما بدهد.
بازار فارکس بستری امن برای کاربرانی است که توانایی معاملهگری بالایی دارند. این افراد میتوانند به سودهای بالایی از طریق فارکس برسند. اما از آن جایی که اغلب افرادی که وارد فارکس میشوند دانش لازم را دارند با شکستهای بزرگ مواجه میشوند. سازمان اوراق بهادار و بازارهای اروپا در سال گذشته از بروکرهای فعال در کشورهای اروپایی خواست تا آمار سود و زیان کاربران خود را اعلام نمایند. بر طبق این آمار، حدود 76% معاملهگران اروپایی در سال گذشته دچار ضرر شده بودند. اغلب افراد در این آمار بالا که حدود 4/3 تمام سرمایه گذاران را شامل میشود سرمایهگذاران تازه کار و کسانی که آموزش لازم را ندیده بودند را شامل میشده است.
نکته مهم دیگر برای کاهش ریسک در فارکس، این است که این بازار آرامش و فراغ ذهنی زیاد را می طلبد. بنابراین مناسب کسانی که سرمایهی ورود را ندارند و یا قرض کرده اند و یا میخواهند با سود این بازار هزینههای زندگی و بدهی های خود را بدهند نیست!! بله بر طبق آمار اکثر کسانی که در این بازار شکست میخورند کسانی هستند که به امید پیمودن راه صد ساله در یک شب به سراغ فارکس آمده اند.
نه تنها بازار مالی فارکس، بلکه هر کاری را اگر بدون علم آن شروع کنید ریسک شکست شما بالاست. به همین منظور در ادامه برخی ریسک فاکتورهای معامله در فارکس را بررسی خواهیم کرد. همچنین شما میبایست با استفاده از دورههای آموزشی و پیگیری اخبار مرتبط دانش خود را دائما بهروز نگه دارید.
اولین نکتهای که در بازار فارکس میبایست به آن توجه کرد تا ریسک را کاهش داد، اعتماد به کارگزاران معتبر است. بسیاری از افرادی که وارد این بازار میشوند و تازهکار هستند فریب وعدههای دروغین کلاهبردارانی که ادعا میکنند با کمک آنها می توان یک شبه سود چند صد درصدی گرفت را میخورند و سرمایه خود را از دست میدهند.
بسیاری از این کلاهبرداران با دستکاری نمودارها و کندلهای فارکس سرمایهی افراد زیادی را گرفته و سرمایهگذار را دچار ضررهای هنگفتی کردهاند. حتی در بعضی موارد دیده شده که یک کارگزار فارکس که پیش از این نیز معتبر بوده است؛ دچار ورشکستگی و از بین رفتن سرمایه شده است. بنابراین در شروع کار باید حتما کارگزار معتبری را برای کار انتخاب نمایید و یا حتما از بیمه شدن اصل سرمایهی خود توسط کارگزار اطمینان یابید.
اغلب تریدرهای حرفهای پیش از آنکه وارد معاملات بزرگ در فارکس شوند؛ در یک حساب جداگانه و با سرمایهی کم استراتژی خود را امتحان میکنند. در این روش افراد درصد خطای خود در تحلیل بازار را میسنجند و با آزمون و خطا بهترین نقطهی ورود به بازار را پیدا میکنند. سپس در حساب اصلی خود معاملهی اصلی را با سرمایه بزرگتر انجام میدهند.
در هر بازار مالی که وارد میشوید بهتر است سرمایهای که وارد میکنید، سرمایه اصلی شما نباشد و بخشی از پول شما باشد که به عنوان سرمایهگذاری یا پسانداز به آن نگاه میکنید. یک ضرب المثل قدیمی میگوید “هرگز روی مزرعه خود شرط نبندید”. این مثل به معنی آن است که هیچگاه با اصل پول و بخش اصلی زندگیتان وارد معامله نشوید. بلکه از سود معاملات و یا بخشی از پول خود در فارکس استفاده کنید که با از دست دادن آن زندگی شما مختل نشود.
نکته بعدی این است که باید در معاملات خود میزان ریسک و حد ضرر خود را مشخص کنید. با اینکار اگر در معاملهای شکست خوردید، کمترین میزان ضرر را خواهید داشت. یک تریدر موفق در تمام معاملات خود نقطهی توقف ضرر (stop loss) مشخص مینماید. برای آنکه اهمیت تعریف حد ضرر در فارکس را بدانید به مثال زیر که نتیجهی چند معامله در آن قرار گرفته است نگاه کنید.
در این جدول نتیجه 19 معامله در دو حالت بررسی شده که در حالت اول درصد ریسک 2% و در حالت دوم درصد ریسک 10% است. مشاهده میکنید که نتیجهی نهایی بسیار متفاوت خواهد بود. با این فرمول به عنوان مثال اگر شما در تمام این 19 معامله شکست میخوردید، با ریسک 2% کمتر از یک سوم سرمایه خود را از دست میدادید. ولی با احتساب ریسک 10% تقریبا 85% سرمایه اولیه شما از بین میرفت.
بنابراین شما میبایست همیشه مدیریت سرمایه و مدیریت ریسک انجام دهید تا حتی اگر در چند معامله دچار شکست شدید، باز هم سرمایهی لازم را برای بازگشت به بازار و رسیدن به نقطه سر به سر را داشته باشید.
بسیار مهم است که شما جهت حرکت خود در بازار فارکس را مشخص کنید. یعنی پیش از ورود بدانید که:
بسیاری از تریدرها با افت و صعودهای ناگهانی بازار فارکس دچار هیجان میشوند و برای جا نماندن از بازار، معاملاتی را ایجاد میکنند که نهایتا منجر به شکست می شود. بنابراین لازم است در هر موقعیتی هیجان خود را کنترل کنید و بر اساس استراتژی قبلی خود پیش بروید. همچنین لازم است همیشه یک استراتژی جایگزین برای موقعیتهای این چنینی داشته باشید. برخی از افراد نیز برای جبران ضررهای قبلی خود معاملاتی ریسکی باز میکنند که این معاملات در اکثر مواقع با شکست و ضرر بیشتر مواجه میشود. بنابراین پایبندی به اهداف و استراتژی های قبلی بسیار مهم است. باید بدانید که استراتژی هر فرد منحصر به فرد خود اوست و بر اساس تجارب گذشته و آیتمهایی که برای او مهم است تعیین میشود.
یک نکته مهم
بسیار دیده شده که بسیاری از افراد و کارگزاری ها به تمامی معاملات بورسی و مدرن فارکس میگویند. در اینجا باید اشاره کنیم که فارکس همانطور که پیشتر اشاره شد، بازار تبادل ارزهای خارجی است. اما معاملاتی مانند ارزهای دیجیتال، سهامهای آمریکا، نفت، طلا و… نیز میتوانند در یک کارگزاری فارکس معامله شوند و زیرمجموعه آن باشند. اما لزوما فارکس بازار تبادل ارزهای خارجی است. در بازار فارکس ارزهای خارجی با یک فرمول تبدیل خاص که به آن “نرخ تبدیل” میگویند به یکدیگر تبدیل و خرید و فروش میشوند.
نرخ تبدیل یا Exchange rate در واقع یک ضریب مشخص برای تبدیل ارز یک کشور به کشور دیگر است. این عدد بر اساس ارزش پول یک کشور نسبت به دیگری محاسبه میشود. به عنوان مثال در حال حاضر (سال 2022) نرخ تبدیل یورو به دلار برابر با 1.13 میباشد. یعنی هر یک یورو با یک دلار آمریکا و 13 سنت برابر است. به همین ترتیب اگر شما بخواهید 1000 یورو را در فارکس به دلار تبدیل کنید، 1130 دلار آمریکا دریافت خواهید کرد. این فرمول برای سایر ارزها نیز به همین روش صادق است.
برای اغلب ارزهای رایج این نرخ تبدیل متغیر یا به اصطلاح شناور است. این نرخ به عوامل مختلفی از جمله میزان عرضه و تقاضا در فارکس و وضعیت سیاسی اقتصادی یک کشور و عوامل اینچنینی وابسته است.
برخی کشورها برای آنکه بتوانند خودشان میزان نرخ تبدیل را تعیین کنند، ارزهای محدود شده درون کشور خودشان ارائه میدهند. به این معنا که تنها ارزهای خاصی و تنها درون کشور خودشان امکان خرید و فروش دارند و اینگونه نرخ تبدیل را کنترل مینمایند. به این ارزهای محدود شده Restricted currencies نیز گفته میشوند.
در مواردی دیگر نیز برخی کشورهایی که قصد کنترل نرخ تبدیل را دارند؛ ارز کشور خود را به یک واحد ارزی دیگر قفل میکنند. این عمل اصطلاحا peg کردن ارز نیز نامیده میشود. وقتی یک ارز به ارز دیگری قفل میشود، تنها در بازهی تعیین شده نوسان میکند. با این کار در نوسانات شدید بازار ارزش ارز اولیه افت نخواهد کرد. مثلا دلار هنگکنگ که به دلار آمریکا در بازهی 7.75 تا 7.85 قفل شده تنها در این بازه نوسان میکند و نرخ تبدیل آن کمتر یا بیشتر نمیشود.
گاهی اوقات نیز نرخ تبدیل برای یک ارز در داخل آن کشور نیز متفاوت است و ارز دارای دو نرخ تبدیل داخلی و خارجی میباشد.
این یکی از پرتکرار ترین سوالاتی است که در کنار “فارکس چیست؟” از افرادی که به تازگی با این بازار آشنا میشوند میشنویم. اگر منظور شما از این سوال کسب درآمد است؛ به طور کلی باید گفت بله. برای کسب درآمد از فارکس نیاز نیست که شما حتما یک مدیر مالی باشید و همه چیز را بدانید. هرچند که استعداد ذاتی و مهارت شما نقش مهمی دارد ولی به تنهایی کافی نیست.
برای آنکه بتوانید از فارکس درآمد خوبی کسب کنید باید حتما در دورههای آموزشی شرکت کنید و معاملات اصولی باز کنید. شما میبایست در این مسیر منظم باشید و تلاش کنید نکات جدید را بیاموزید تا بتوانید به عنوان یک شغل تمام وقت با درآمد عالی به فارکس نگاه کنید. یک تریدر فارکس لازم است حداقل شروط زیر را داشته باشد:
و بسیاری نکات دیگر که پیشتر به آنها اشاره شد. با داشتن این شرایط میتوان امید داشت درآمد این تریدر بسیار بالا باشد. گروهی از تریدرها هستند که میخواهند یک شبه پولدار شوند. این افراد که عموما بدون اطلاع فنی لازم وارد میشوند یا فقط به سیگنالهای بعضا نامعتبر اعتماد می کنند؛ در طولانی مدت محکوم به شکست هستند.
همانطور که پیشتر نیز اشاره شد، فارکس یک بازار غیر متمرکز و 5/24 است. یعنی بازاری جهانی و بدون محدودیت فیزیکی که به علت تفاوت زمانی روز و شب در سراسر جهان میتوان در تمام 24 ساعت در آن فعالیت کرد. تنها زمانی که بازار فارکس فعالیت ندارد تعطیلات آخر هفته در اکثر کشورهای جهان (که شنبه و یک شنبه میباشد) و تعطیلات میلادی مانند کریسمس است.
به محدودههای زمانی فعالیت در فارکس در هر منطقه، سشن فارکس میگویند. سشن هر کشور بسته به ساعت آن با دیگر کشورها متفاوت است. بهترین زمان برای انجام معاملات زمانهایی است که سشنهای کشورهای مختلف با یکدیگر همپوشانی دارند. به عنوان مثال بین ساعات 16 تا 20 به وقت تهران، در بسیاری از کشورهای جهان نیز معاملات زیادی در فارکس در حال انجام شدن است. از همین رو کاربری که در این ساعات وارد فارکس میشود شانس بیشتری برای انجام معاملات پر سود دارد. اغلب کاربران فارکس برای آنکه نتایج بهتری بگیرند، تایم فعالیت خود را با GMT (ساعت گرینویچ) تنظیم میکنند.
در فارکس 24 ساعت شبانه روز به 4 قسمت تقسیم شده است. این 4 قسمت براساس ساعت کاری 4 بخش مهم در فارکس است. این 4 منطقه زمانی عبارتند از: توکیو، لندن، نیویورک، سیدنی که سه بخش اول مهمتر هستند و افراد سعی میکنند تایم معاملاتی خود را با سه سشن اول هماهنگ کنند.
با اینکه گفته شد فارکس بازاری 24 ساعته است ولی این بدان معنا نیست که معاملات این بازار روند زمانی خاصی ندارند. میدانیم که ماهیت بازار فارکس مبادلهی جفت ارزها است. قیمت جفت ارزها نیز وابسته به قیمت هر تک ارز است که قیمت هر تک ارز را بانک مرکزی آن کشور تعیین میکند. معاملات در بازار فارکس با شروع به کار بازار استرالیا آغاز شده و با بسته شدن بازار نیویورک آمریکا پایان میپذیرد. به این نکته هم باید توجه داشت که از آنجایی که ارزش اکثر معاملات جفت ارزهایی که در فارکس معامله میشوند بر پایهی دلار آمریکا است؛ بنابراین بازار نیز وابسته به شروع به کار بانک مرکزی آمریکا می باشد تا قیمت دلار مشخص شود.
اطلاع داشتن از زمان شروع و پایان معاملات و هماهنگی با سشنهای جهانی برای یک سرمایهگذار فارکس و به خصوص افرادی که تریدر هستند بسیار مهم است. زیرا علاوه بر اینکه شانس شرکت در معاملات مهم و کسب سود بیشتر را دارند، با تغییرات بازار میتوانند همراه شوند و از ضرر دادن جلوگیری کنند. برای درک اهمیت این موضوع به این مثال توجه کنید. فرض کنید فردی در منطقه زمانی دور از آمریکا، براساس تحلیل خود از بازار معاملهی یک جفت ارز که یک طرف آن دلار آمریکا است باز کرده است. اگر در زمانی که در منطقه او شب است یک اتفاق سیاسی در آمریکا رخ دهد که باعث افت ارزش دلار شود، پیش از آنکه این فرد متوجه شود معاملهی او با ضرر مواجه شده و سرمایهی او از دست میرود. در صورتی که اگر معاملات خود را در تایم زمانی صحیح تری باز میکرد میتوانست پیش از ضرر بیشتر معاملهی خود را ببندد.
ساعت شروع و پایان کار فارکس را اگر به منطقه زمانی ایران تبدیل کنیم، شروع به کار این بازار در نیوزلند برابر با ساعت 1.30 بامداد روز دوشنبه به وقت ایران است. همچنین پایان کار بازار فارکس در نیویورک برابر با ساعت 1.30 بامداد روز شنبه در ایران است.
پیش از آنکه دربارهی سایر بخشهای فارکس صحبت کنیم، برخی اصطلاحات فارکس را با هم بررسی مینماییم. زیرا یکی از راههای موفق شدن در فارکس داشتن دانش لازم و آشنایی با اصطلاحات رایج است. قابل ذکر است که مفهوم بعضی اصطلاحات در ادامهی متن برای شما روشنتر خواهد شد. ولی لازم بود تا اینجا به بعضی از آنها اشاره کنیم تا در ادامهی متن دچار سردرگمی نشوید.
اغلب شما با واژهی کارگزاری آشنا هستید. در دنیای فارکس به کارگزاری بروکر گفته میشود. شاید بخواهید بدانید وظایف بروکر فارکس چیست؟ اصلیترین نقش بروکر ها ارائهی بستری برای خرید و فروش ارزهای خارجی در فارکس است. یک بروکر فارکس میتواند بستر خرید و فروش در بازارهای مالی زیر مجموعه فارکس را نیز فراهم کند. بروکرها در واقع واسطهی بین سرمایهگذاران و نهادهای مالی بزرگ هستند.
از جملهی دیگر خدمات بروکرهای فارکس ارائهی ابزارهای تحلیل بازار و انواع اندیکاتورهای مختلف است. همچنین به کاربران کمک میکنند تا از استراتژیهای مختلف هنگام معامله استفاده کنند. گروهی از بروکرها نیز خدمات سفارشیتری به کاربران ارائه میکنند. از جمله ابزارها و شاخصهای خاص، روشهای آسان واریز و برداشت، اهرمهای گوناگون و… . کارگزاران با ارائهی خدمات به کاربران کسب درآمد میکنند. روش درآمدی کارگزاری ها دو مدل است:
از دیگر اقدامات بروکرها تزریق نقدینگی به بازار برای به جریان افتادن معاملات است. این نقدینگی عموما توسط نهادهای بزرگ مالی و بانکهای بزرگ مانند HSBC, Bank of America, Citibank, UBS, Credit Suisse, JPMorgan Chase, Detsche Bank و… تامین میشود. بروکرها با اینکار هم به سرمایهگذاران در کسب سود و تجارت کمک می کنند هم خودشان از انجام شدن معاملات به سود میرسند.
بروکرها بر اساس اتصال به بازارهای جهانی به دو دسته کلی تقسیم میشوند:
هر بروکر سه بخش اساسی دارد:
با توجه به آنکه ارائهی خدمات مالی به ایرانیان به علت تحریم در برخی از موارد با مشکل روبرو شده است؛ برخی بروکرها به ایرانیان خدمات ارائه نمیکنند. برخی نیز جدیدا حسابهای کاربری با IP ایران را بلاک میکنند. به همین دلیل انتخاب بروکری که هم مطمئن باشد و هم به ایرانیان سرویس ارائه کند بسیار مهم است.
ارائهی لیستی از بهترین بروکرهای فارکس کار بسیار سختی است. زیرا اگر در محافل تریدرهای بزرگ فارکس هم شرکت کنید می بینید که بهترین بروکرها نیز نارضایتیهایی دارند. اما فاکتورهای مهمی هستند که در انتخاب یک بروکر مناسب باید مدنظر قرار بگیرند. علاوه بر مواردی که در ادامه معرفی میکنیم، کاربران ایرانی باید ارائه خدمات به IP ایران را نیز در نظر بگیرند.
متاسفانه برای کاربران کشورهایی که تحریم هستند مانند ایران این کار مقداری سخت است. زیرا اکثر بروکرهایی که مجوزهای فوق را دارند به ایران خدمات ارائه نمیکنند. و یا مجوز بروکرهایی که به ایرانیان خدمات می دهند صادره از کشورهایی مانند قبرس است که خیلی قابل اطمینان نیست. از طرف دیگر حتی اگر بروکری که رگوله معتبر دارد به ایرانیان خدمات ارائه کند؛ در صورت بروز مشکل در آینده کاربر ایرانی امکان پیگیری از طریق مراجع قانونی جهانی را ندارد.
خدمات به مشتری: هیچ بروکری 100% بی عیب نیست. بنابراین بهتر است در فارکس بروکری را انتخاب کنید که بهترین پشتیبانی را داشته باشد. در این صورت اگر نیاز به پشتیبانی داشتید و یا مشکلی پیدا کردید به راحتی میتوانید با پشتیبانی تماس گرفته و مشکل خود را حل کنید. با وجود آنکه ایران در لیست تحریم بروکرهای بزرگ است؛ اما بروکرهای بسیاری نیز هستند که حتی پشتیبان فارسی زبان دارند. به خصوص بروکرهایی که در کشورهای عربی همسایه هستند برای ایرانیان خدمات پشتیبانی در نظر گرفتهاند.
یکی از مفاهیم مهم و پر تکرار در فارکس لات است. لات به معنای حجم معامله است. میدانیم که یک معاملهگر میبایست در تمامی معاملات حجم سرمایهای که به معامله وارد می نماید را بداند و مدیریت نماید. از همین رو لات یک مفهوم مهم در مدیریت ریسک و سرمایه به شمار میرود.
مقدار استاندارد لات در فارکس چیست؟ هر لات در فارکس معادل 100 هزار دلار تعریف شده است. به علت وجود این تعریف در گذشته فقط افراد ثروتمند و یا شرکت های بزرگ میتوانستند در فارکس فعالیت کنند. اما امروزه برای آنکه همه بتوانند از بازار فارکس استفاده نمایند، امکان استفاده از فارکس تا 0.01 لات را نیز فراهم کردهاند. یعنی کمترین مقدار معاملاتی در فارکس 0.01 لات که معادل هزار دلار است میباشد.
احتمالا هنگام معاملات در بازارهای مالی نام اهرم را زیاد شنیدهاید و برای شما سوال شده که اهرم در فارکس چیست؟ و چگونه میتوان از آن استفاده کرد. اهرم در تمام بازارهای مالی وجود دارد و مختص به فارکس نیست. در حالت کلی میتوان گفت اهرم نوعی کمک مالی به کاربر است. فرض کنید موجودی حساب شما 1000 دلار میباشد و شما قصد ورود به یک معامله با ارزشی بالاتر از سرمایهی خود را دارید. همانطور که میدانید ارزش معامله نباید از میزان دارایی حساب شما بیشتر باشد. با کمک اهرم یا Leverage شما میتوانید به معاملات بزرگتر از سرمایه خود نیز ورود کنید. در واقع شما با کمک اهرم از کارگزار خود اعتبار هدیه یا وام دریافت میکنید.
میزان اعتبار اهرم از 3 برابر تا 1000 برابر سرمایه خودتان میتواند باشد. که این میزان کاملا انتخابی و بر اساس قوانین هر کارگزاری است. یعنی هر کارگزاری میتواند تعیین کند که هر کاربر با توجه به میزان برد و باختهای خود در معاملات قبلی تا چه میزان از اهرم می تواند استفاده نماید.
همانطور که گفته شد، اهرم مانند یک وام بانکی است با این تفاوت که برخلاف وام بانکی شما بهره یا سود پرداخت نمیکنید و تنها مبلغ اصلی را برمیگردانید. هدف کارگزاری ها از ارائهی اهرم به کاربران، به جریان انداختن سرمایه در بین کارگزاری ها و سرمایهگذاران است. در واقع کارگزاری با ارائهی اهرم به سرمایهگذاران آنها تشویق به انجام معاملات بزرگ مینماید. به همین دلیل است که کاربر بهرهای برای بازپرداخت اهرم پرداخت نمیکند. زیرا اینگونه بیشتر تشویق به انجام مجدد معامله شده و از این طریق سود بیشتری نصیب کارگزاری ها میشود.
برخی کاربران میپرسند که آیا استفاده از اهرم ضروری است؟ خیر ضرورتی در استفاده از اهرم وجود ندارد ولی به دو دلیل اغلب افراد از اهرم استفاده میکنند. 1- کسب سود بیشتر که اصلیترین دلیل حضور در فارکس است. 2- امکان حضور در معاملاتی که بزرگتر از سرمایه شماست که در نتیجه این مورد هم باعث افزایش سود شما میشود.
شاید در ظاهر اهرم یا Leverage بسیار جذاب به نظر برسد ولی باید توجه داشت که اگر در استفاده از آن دقت لازم را نداشته باشید به همین میزان خطرناک نیز هست. با استفاده از اهرم همانطور که سود شما چند برابر میشود، ضرر شما نیز چند برابر خواهد شد. بنابراین منطقی است که تنها زمانی که کاملا به رشد ارزش معاملهی خود اطمینان دارید، از اهرم استفاده کنید. هرچند کارگزاریها معاملات کاربرانی که از اهرم استفاده کردهاند را رصد میکنند و اگر معامله کاربر خلاف جهت پیشبینی عمل کرد، معامله را میبندند. شایان ذکر است که بستن معامله تا زمانی که میزان ضرر از میزان سرمایه شما بیشتر نشده باشد انجام نمیشود.
پیش از این اشاره کردیم که معاملات اهرم دار بدون سود هستند. ولی باید بدانید که شما باید یک ضمانت یا به نوعی وثیقه به کارگزار خود بدهید که به شما اجازه استفاده از اهرم را بدهد. به این وثیقه در فارکس مارجین گفته میشود. نحوه کار بهاین صورت است که کارگزار شما مبلغی از سرمایهی اعطا شده به شما را به صورت بلوکه شده نگه میدارد و شما نمی توانید با آن قسمت از پول معامله انجام بدهید. در واقع مارجین جبران ریسکی است که کاربر در معاملات خود برای بروکر ایجاد میکند. در واقع مارجین امکان استفاده از اهرم را فراهم مینماید.
همانطور که اشاره کردیم اگر شما از اهرم استفاده کنید سودی پرداخت نمیکنید. ولی بخشی از پول شما مارجین شود. در معاملاتی که شکست میخورند بروکر اجازه دارد معامله را ببندد. اگر ضرر آنها به اندازه دارایی کاربر شود بروکر میتواند باقیمانده دارایی کاربر را به عنوان ضرر خود بردارد. به این عمل کال مارجین یا لیکوئید شدن میگویند.
از جمله مزایای مارجین فارکس میتوان به نداشتن تاریخ انقضا برای پرداخت، عدم نیاز به پرداخت مالیات و امکان سود بیشتر اشاره کرد. همچنین مارجین معایبی مانند پرداخت بهره هنگام پرداخت و ریسک بالاتر دارد.
نحوهی محاسبه مارجین در فارکس به بروکر شما بستگی دارد. مثلا اگر بروکر شما به شما اهرم 1:20 بدهد، یعنی به ازای هر 20 دلاری که معامله میکنید یک دلار مارجین خواهد بود. یا مثلا اگر بروکر شما بگوید میزان مارجین در این بروکر 10 درصد است یعنی به ازای هر 100 دلار معامله 10 دلار شما مارجین میشود.
یک نکته مهمی که وجود دارد این است که شما با ارائهی سرمایهی خود به کارگزاری و دریافت حق معامله، به نوعی 100% سرمایه خود را مارجین کردهاید. با استفاده از اهرم از میزان مارجین شما کاسته میشود. یعنی هر چه قدر درصد اهرم شما بالاتر برود و از اهرم بزرگتری استفاده کنید، به همان میزان درصدی از پول شما که بلوکه شده است نیز آزاد میشود. اگر بخواهیم مثال عددی بزنیم مثلا در نسبت ۱ به 2 شما ۵۰ درصد سرمایهتان مارجین شده است. در نسبت 1 به 5 میزان مارجین سرمایهی شما 20 درصد است و… .
سطح مارجین یا Margin level یک مفهوم مهم است که از محاسبهی نسبت اکوییتی بر مارجین استفاده میشود. به عنوان مثال Margin level یک حساب اگر یک باشد یعنی کاربر 1% از سرمایهی خود را بلوکه کرده تا از اهرم استفاده کند. اهمیت سطح مارجین آنجاییست که اگر برابر با 100 باشد یعنی کاربر تمام سرمایهی خود را مارجین کرده است. در این حالت بروکر به کاربر اجازهی ایجاد معامله جدید نمیدهد. این ممنوعیت تا زمانی که کاربر به حساب خود پول واریز کند و یا از معاملات خود سود بگیرد ادامه خواهد داشت.
در حسابهای معاملاتی به میزان پولی که بلوکه نیست و میتوان در معاملات از آن استفاده کرد، مارجین آزاد میگویند. برای محاسبهی مارجین آزاد باید مقدار مارجین را از مقدار اکوییتی (موجودی لحظهای حساب) کم کرد.
بالانس یا برآیند حساب برابر است با کل پول نقدی که کاربر در حساب خود دارد. حتی اگر چندین معاملهی باز داشته باشید، بالانس شما برابر است با همان بالانس قبلی قبل از آغاز معامله. پس از بستن معامله هر میزان سود و ضرر شما با بالانس شما جمع یا تفریق میشود. در واقع بالانس موجودی حساب شما پیش از بستن هر معامله است.
اکوییتی (Equity) در واقع برآیند موجودی حساب شماست. برای محاسبهی اکوییتی باید میزان دارایی اولیه را با سود و زیانهای شناور معاملات جمع کرد. با وجود شباهت معنایی بین اکوییتی و بالانس حساب باید گفت این دو مورد با هم تفاوت دارند. بالانس به معنای کل پولی است که در حساب خود دارید. این پول شامل مقدار مارجین معاملات باز نیز میشود. اما در اکوییتی سود یا ضرر حاصل از معاملات باز نیر به صورت مداوم محاسبه میشود. تنها در صورتی که معاملهی بازی نداشته باشید مقدار اکوییتی و بالانس برابر خواهد بود. به عبارت دیگر اکوییتی برآیند لحظهای حساب شماست.
پیپ یکی از اصطلاحاتی است که در فارکس نام آن را بسیار خواهید شنید. همانطور که میدانید در فارکس معاملات به صورت خرید و فروش جفت ارز انجام میشود. به میزان تغییری که در نرخ مبادلهای یک جفت ارز صورت میگیرد پیپ میگویند. در واقع یک پیپ یک واحد جابه جایی قیمت است.
قیمت هر ارز تا چند رقم اعشار قابل محاسبه است و این قسمت اعشاری مرتبا تغییر میکند. ارزش هر PIP برابر با یک ده هزارم (چهارمین رقم اعشار) قیمت یک جفت ارز است. ولی برای جفت ارزهایی که یک طرفشان ین ژاپن باشد، ارزش هر پیپ برابر با یک صدم یعنی دومین رقم اعشار آن جفت ارز است. مثلا اگر نرخ جفت ارز دلار/یورو (EUR/USD) از 1.0850 به 1.0860 تغییر کند ارزش پیپ 10 واحد جابه جا شده است.
در بروکرهایی که برای دقت بیشتر ارزش جفت ارزها تا 5 رقم اعشار نیز دیده میشود ارزش پیپ همان ده هزارم یا چهارمین رقم اعشار است. در این بروکرها که برای دقت بیشتر مقدار پیپ تقسیم بر 10 شده است به رقم پنجم اعشار پیپت میگویند.
معاملهگرها در فارکس باید میزان سود و ضرر خود را بر اساس پیپ محاسبه کنند. به طور کلی برای محاسبه هر سود و ضرر در فارکس باید ارزش پیپ در آن معامله را بدانیم. ارزش هر پیپ به دو عامل بستگی دارد: 1- ارز مورد نظر. 2- حجم معامله. برای محاسبه ارزش پیپ از فرمول زیر استفاده میشود:
مقدار پیپ (به اعشار) * حجم واقعی معامله = ارزش پیپ
برای واضحتر شدن این فرمول یک مثال مطرح میکنیم. فرض کنید در معاملهای به حجم یک لات میخواهیم 100 هزار یورو را به دلار تبدیل کنیم. در این معامله حجم معامله 100 هزار یورو و مقدار پیپ 0.0001 است. بنابراین ارزش پیپ برابر خواهد بود با 100000 * 0.0001 = 10 دلار.
برخی از افراد اسپرد را همان کارمزد میدانند. در صورتی که اسپرد و کارمزد دو مقوله کاملا جدا هستند. اگر شما به قیمت جفت ارزها در بازار فارکس نگاه کنید متوجه میشوید که دو نرخ متفاوت وجود دارد. یکی برای خریدار که به آن Ask میگویند. و یکی برای فروشنده که به آن Bid میگویند.
اسپرد در واقع به معنای اختلاف قیمت خریدار و فروشنده است. بروکر ها درآمد خود را از اختلاف بین این دو قیمت به دست میآورند. همین مساله یکی از ملاکهای انتخاب یک بروکر است. زیرا هرچه مقدار اسپرد کمتر باشد یعنی بروکر سود کمتری از کاربران دریافت میکند و قیمت ارز در معاملات به ارزش واقعی آن نزدیکتر است. که این مساله به نفع کاربران است.
برای محاسبهی میزان اسپرد در یک معامله کافیست نرخ خرید و فروش یک جفت ارز را هم کم کنید. مثلا اگر برای معاملهی جفت ارز دلار/یورو قیمت خریدار 1.08504 باشد و قیمت فروشنده 1.08502 باشد, در نتیجه مقدار اسپرد این معامله 0.2 پیپ یا در واقع 2 پیپت است.
منظور از پوزیشن معامله نوع معاملهی شما است. اگر برای خرید یک ارز معاملهای ایجاد کنید به آن پوزیشن لانگ میگویند. همچنین اگر برای فروش ارزی یک معامله باز کنید به آن پوزیشن شرت میگویند. میدانید که فارکس یک بازار دو طرفه است و هم در رشد و هم در افت قیمت میتوان سود گرفت. وقتی شما یک معامله لانگ ایجاد میکنید یعنی تحلیل شما از آینده آن ارز این است که رشد قیمت خواهد داشت. به همین صورت وقتی یک معامله شرت ایجاد میکنید یعنی برآورد شما از قیمت آن ارز نزولی است. مارجین بر اساس نوع معامله شما مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
P/L تثبیت نشده که به آن تحقق نیافته نیز گفته میشود؛ برابر است با سود یا زیان فعلی شما در معامله. در هر معاملهی باز شما میتوانید در لحظه دچار سود یا ضرری شده باشید که به علت عدم پایان یافتن معامله، قطعی نشده است. و یا اگر چند معاملهی باز داشته باشید، ممکن است در یکی سود کرده باشید و در یکی ضرر. برآیند کلی حساب شما مجموع سود و ضرر تمام معاملات شماست. که به این برآیند P/L گفته میشود. به مثال زیر توجه کنید.
کاربری در یک معامله 50 دلار سود کرده و در معاملهای دیگر 65 دلار ضرر کرده است. در این لحظه P/L تحقق نیافته این کاربر برابر با منفی دلار ضرر است.
پیش از این نیز اشاره کردیم که هر زمان میزان ضرر شما از بالانس دارایی شما بیشتر شود، بروکر معامله را میبندد. که در این حالت میگوییم حساب شما لیکویید شده است. به مجموعهی این اعمالی که بروکر انجام میدهد تا از زیان خودش جلوگیری کند استاپ اوت نیز گفته میشود. در برخی بروکر ها استاپ اوت پیش از آنکه کل دارایی شما به ضرر تبدیل شود رخ میدهد.
به عنوان مثال بروکری استاپ اوت معاملات را در 20% فعال کرده است. یعنی وقتی ضرر شما به محدوده 20% ارزش مارجین رسید معامله بسته میشود. به این درصدها که در هر بروکر متفاوت است سطح استاپ اوت میگویند. در برخی مقالات آموزشی از استاپ اوت با معادل “حداقل مارجین مورد نیاز” نام برده شده است.
پیش از این گفتیم که مارجین فارکس چیست؟ از اصطلاح مارجین در کنار تعاریف حاشیه سود نیز استفاده شده است. حاشیه سود (به انگلیسی Profit Margin) یک نسبت سودآوری است. این نسبت با تقسیم سود خالص بر درآمد حاصل از فروش محاسبه میشوند. به حاشیهی سود، سود خالص نیز گفته میشود.
در لیستهای محاسبهی سود و زیان، حاشیه سود آخرین چیزی است که محاسبه میشود زیرا مقادیر نهایی را نشان میدهد. برای محاسبهی حاشیه سود مارجین، تمام هزینههای جانبی، مانند هزینههای مالیاتی یا هزینههای درون شرکتی از درآمد کلی کسر میشود. در نهایت عنوان میشود که هر شرکت به ازای x مقدار فروش چند درصد سودآوری دارد. مثلا اگر فروش یک شرکت 100 میلیون فروش داشته باشد (سود اولیه) و حاشیه سود مارجین آن 20% باشد یعنی سود خالص نهایی آن 20 میلیون است.
حاشیهی سود را میتوان در دستهبندیهای زیر قرار داد:
برخی اوقات در فارکس قصد داریم که در یک لحظه معاملهی ارزی را با همان قیمت انجام بدهیم. در این حالت درخواست معامله ما Instant execution نام دارد و در لحظه انجام میشود. اما برخی اوقات کاربر قصد دارد تا درخواست معامله با قیمت خاصی را ثبت نماید تا هر زمان که ارز به قیمت مدنظر کاربر رسید بروکر برای او خرید را انجام دهد. به این نوع معاملات Pending orders گفته میشود. معاملات pending شامل موارد زیر است:
حال که مقداری با بازار فارکس آشنا شدید، شاید بخواهید بدانید راه ورود به بازار فارکس چیست؟ همانند هر بازار سرمایه دیگری، اولین اقدام افتتاح حساب کاربری است. در فارکس حسابهای کاربری به چندین گروه تقسیم میشوند. هر حساب امتیازات، ویژگیها و خدمات خاص خود را به سرمایهگذار ارائه میدهد. از همین رو کاربر باید متناسب با نوع معاملاتی خود حساب درستی را انتخاب نماید. از جملهی نکاتی که کاربر باید پیش از افتتاح حساب به آن توجه کند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
در پاراگراف قبلی گفتیم که حسابهای کاربری در فارکس متفاوت هستند. اما این انواع حساب چگونه هستند و بهترین حساب برای فعالیت در فارکس چیست؟ پیش از معرفی حسابها باید عنوان کنیم که با وجود مزایای متفاوت هر حساب، ولی تنها معیار انتخاب حساب کاربری نیازهای خود شما و اولویت بندیهای شما میباشد.
اولین نوع حساب در فارکس حساب استاندارد نام دارد. این نوع حساب به طور معمول برای مبادلهی داراییهایی مانند جفت ارزها، شاخصهای بورس، طلا، نفت و ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین مورد استفاده قرار میگیرد. اگر قصد شما از فعالیت در فارکس سرمایهگذاری در موارد فوق است، حساب استاندارد بهترین گزینه برای شماست. از جمله ویژگیهای شاخص این حساب موارد زیر را میتوان نام برد:
حساب سهام انتخاب کسانی است که قصد فعالیت در بازار سهامهای بین المللی را دارند. در بازار سهامهای بین المللی بیش از 200 سهام برتر دنیا از جمله سهام شرکتهایی مانند اپل، مایکروسافت، آمازون و… خرید و فروش میشود. در این نوع حساب میتوان شاخصهای طلا و بورس را نیز معامله کرد. ویژگیهای حساب سهام نیز به شرح زیر است:
این حساب مختص افرادی است که قصد خرید و فروش 40 ارز دیجیتال برتر در زیرمجموعه فارکس را دارند. با افتتاح این حساب، شما میتوانید در ارزهای دیجیتال برتر مانند بیتکوین، اتریوم و… سرمایهگذاری کنید. ویژگیهای برتر این نوع حساب شامل موارد زیر است:
چهارمین مدل حساب در فارکس حساب PRO یا ویژه نام دارد. اگر قصد سرمایهگذاری کلان بر روی داراییهای مختلف را دارید؛ شما باید از حساب PRO استفاده نمایید. در این صورت شما میتوانید در تمام بازارهای زیر مجموعه فارکس فعالیت نمایید. با افتتاح حساب PRO شما میتوانید بر روی داراییهای متنوعی مانند انواع ارزهای دیجیتال، فلزات گرانبها، سهامهای مختلف، شاخصهای بورس، نفت و… سرمایهگذاری انجام بدهید. ویژگیهای حساب PRO:
حساب کاربری دمو یا آزمایشی را نمیتوان به طور رسمی یک نوع حساب فارکس به شمار آورد. ولی در حال حاضر استفاده از آن بسیار رایج است. قضیه از آنجایی شروع شد که برخی ار کارگزاریها برای جلب بیشتر سرمایهگذار حسابهای دمو را راهاندازی کردند که شما در این حسابها میتوانید دانش خود در زمینه معاملات فارکس را بسنجید. در حساب کاربری دمو شما بدون آنکه نیاز باشد مبلغی را واریز کنید میتوانید معاملات مختلفی ایجاد کنید و درستی تحلیلهای خود را بسنجید.
در حال حاضر استفاده از حساب دموی فارکس برای سرمایهگذاران تازهکار پیش از ورود به بازار اصلی بسیار توصیه میشود. بهتر است پیش از آنکه سرمایهی خود را وارد فارکس کنید حتما با استفاده از این حساب، راه و چاه کار با بروکر و فارکس را یاد بگیرید. اغلب سرمایه گذاران بزرگ نیز برای تست تحلیلهای خود پیش از انجام معامله از این حساب استفاده می کنند. البته باید خاطر نشان کرد موفقیت در حساب دمو به این معنا نیست که شما در حساب اصلی نیز به همین میزان به موفقیت میرسید. زیرا در معاملات واقعی گاها هیجان و استرس میتواند بر توانایی سرمایهگذار تاثیر بگذارد.
همانطور که در بخش بروکر توضیح داده شد، پیش از افتتاح حساب در فارکس شما میبایست یه کارگزاری یا بروکر انتخاب نمایید. بروکر به شما فضا و پنل افتتاح حساب و فعالیت در فارکس را عرضه مینماید. از محبوبترین و معتبرترین بروکرهای فارکس میتوان به فارکس تایم به آدرس Forextime.com اشاره کرد. این بروکر که از زبان فارسی نیز پشتیبانی میکند امکانات خوبی به کاربران ارائه کرده و سیستم پشتیبانی قوی دارد. البته بروکرهای بسیار معتبر دیگری نیز وجود دارند. مانند بروکر آلپاری که یکی از قدیمیترین بروکرهای بین المللی است و حدود دو میلیون کاربر دارد.
در هر صورت بهتر است بر ای کار در فارکس کارگزاری را انتخاب کنید که هم در کشور شما پذیرفته شده باشد و هم آن بروکر به IP های درون کشور شما خدمات ارائه بدهد. به خصوص در ایران که به علت شرایط تحریم، انتقال وجه بسیار سخت میباشد. همچنین به علت سختی احراز هویت اکانتهای ایرانی، بسیاری از بروکرها به ایرانیان و یا به IP های درون ایران خدمات ارائه نمیکنند.
پس از انتخاب بروکر فارکس خود و وارد شدن به سایت مورد نظر، زبان مورد نظر خود را انتخاب نمایید. سپس بر روی گزینه افتتاح حساب (Open account) کلیک کرده و مشخصات فردی خود را وارد کنید. اطلاعات فردی شامل مواردی مانند نام، محل اقامت، اطلاعات تماس مانند ایمیل و تلفن و پسوورد میباشد.در نهایت نیز باید روی گزینه ارسال کد یا send pin کلیک کنید تا کد فعال سازی از طریق راههای تماس اعلام شده برای شما ارسال شود. این کار برای تائید کردن صحت راههای ارتباطی ایمیل و تلفن است.
پس از آنکه کد مورد نظر را در سایت وارد کردید، میبایست از گزینه register now استفاده کرده و در صفحهای که باز میشود سایر اطلاعات خواسته شده مانند تاریخ تولد، جنسیت، تابعیت، شغل و… را وارد کنید. همچنین از شما کشوری که در آن مالیات پرداخت میکنید، شماره مالیاتی، منبع به دست آوردن پولی که با آن قصد فعالیت در فارکس را دارید و در نهایت نشانی محل سکونت پرسیده خواهد شد. برای فعالیت در فارکس از شما خواسته خواهد شد تا مدارکی برای اثبات محل سکونت خود ارائه دهید. در نتیجه در وارد کردن اطلاعات محل سکونت بسیار دقت کنید. این روش یک روش احراز هویت مطمئن برای ورود به بازار مالی ایمن است.
پس از کامل کردن موارد خواسته شده، با خواندن شرایط و مقررات بروکر فارکس بر روی تیک آن کلیک کرده و در نهایت گزینهی accept را میزنیم تا ثبتنام ما کامل شود. در ادامه بروکر از شما میخواهد تا نوع حساب کاربری خود را با توجه به نوع فعالیتتان انتخاب کنید. دو گزینهی حذف سوآپ و راهنمایی به دیگران نیز در این صفحه وجود دارد که با کلیک کردن بر روی آنها میتوانید در حساب خود از این موارد نیز استفاده کنید. باید متذکر شد که گزینهی راهنمایی به دیگران برای سرمایهگذاران حرفه ای فارکس کاربر دارد و کاربران تازه کار نیازی به فعال کردن این گزینه ندارند.
در آخرین قدم میبایست یک رمز عبور 20 کاراکتری متشکل از اعداد، حروف کوچک و بزرگ و نشانهها برای خود انتخاب کنید. سپس با زدن بر روی گزینه باز کردن حساب یا Open Account حساب کاربری خود را باز و فعال مینمایید و میتوانید از آن استفاده کنید. باید توجه داشت که پیش از فعالیت و معامله در فارکس باید صحت مدارک ارسالی شما تائید و هویت فردی شما احراز شود.
برای ارسال مدارک فردی جهت بررسی هویت در فارکس، باید از منوی سمت چپ پنل کاربری استفاده نمایید. برای اینکار از گزینهی My Documents و سپس Verify Profile استفاده میکنیم و در صفحه باز شده Identity Document را انتخاب میکنیم. سپس عکس مدارک شناسایی معتبر مانند کارت شناسایی ملی یا عکس از صفحهی اول پاسپورت را آپلود میکنیم. پس از اتمام بر روی گزینهی بعدی به نام Proof of Residence میزنیم تا عکس مدارک محل سکونت را بارگذاری نماییم. مدرک تائیدیه محل سکونت میتواند سند رسمی، قبض آب و برق و یا موارد مشابه باشد.
پس از آنکه صحت مدارک ارسالی و هویت شما تائید شد، میتوانید در بازار مالی فارکس فعالیت کنید. برای شروع کار نیز میبایست از طریق درگاههای ارائه شده توسط بروکر حساب خود را شارژ کرده و با استفاده از آن در معاملات مورد نظرتان سرمایهگذاری کنید.
همانطور که پیشتر نیز اشاره شد، فارکس شامل بازارهای زیر مجموعه دیگری نیز میشود. از جملهی این بازارها بازار فیوچرز و CFD است. در ادامه به بررسی این بازارها میپردازیم.
از سالیان بسیار دور کشاورزان و صنعتگران برای تامین هزینههای تولید محصول خود را به دیگران پیشفروش میکردند. این کار هم به آنها در تولید کمک میکرد و هم به خریدار؛ زیرا محصول را با قیمت بهتری میخریدند.
همین روشها پس از به وجود آمدن و پیشرفت بورس، به شکلی نوین و مدرن تر به کار گرفته شدند. فیوچرز یا معامله آتی (به انگلیسی forward contract) یکی از همین معاملات مدرن است. اما فیوچرز فارکس چیست؟ فیوچرز یک روش معاملاتی مدرن و متفاوت از سایر معاملات است که برای آیندهای مشخص انجام میشود. در فیوچرز خریدار و فروشنده توافق میکنند که معاملهی کالای معینی را به قیمت معینی در آینده انجام دهند. در این نوع معامله خریدار مبلغی را به عنوان ودیعه پرداخت میکند (بر اساس توافق طرفین میتواند تمام مبلغ باشد) و مالکیت آن کالا برای او میشود.
برای شفاف شدن این موضوع یک مثال مطرح میکنیم. فرض کنید یک رستوراندار برای مصرف خود نیاز به ماهی 500 کیلو برنج دارد. ممکن است قیمت برنج هر ماه تغییر کند. بنابراین اگر او بخواهد ماهانه خرید انجام بدهد نمیتواند برآورد مالی سالیانه درستی انجام بدهد و حتی ممکن است ضرر کند. بنابراین او برنج را به اندازهی یک سال پیش خرید میکند. یعنی از شالیکار برنجی که در سال بعد میکارد و برداشت میکند را به قیمت فعلی میخرد و در طول سال از او تحویل میگیرد. در اینجا دو حالت پیش میآید:
فکر میکنید علت محبوبیت فیوچرز فارکس چیست؟ مهمترین ویژگی فیوچرز که باعث شده مورد استقبال قرار بگیرد، مساله به جریان انداختن نقدینگی است. به خصوص برای کارخانههای نوپا و یا دچار مشکل نقدینگی فیوچرز یک امکان فوق العاده فراهم کرده که به کمک آن چرخ صنعت به حرکت در میآید.
در صورتی که بتوانید بازارهای مالی را به درستی تحلیل کنید، میتوانید از طریق فیوچرز فارکس ثروت هنگفتی به دست بیاورید. از همین رو اغلب شرکتهای بزرگ و یا تولیدکنندگان کالاهای اساسی علاقهمند به استفاده از فیوچرز هستند. حتی در بازار آتی داخل کشور خودمان، فولاد، نفت، طلا، زعفران و بسیاری موارد دیگر نیز در حجم معاملاتی بالا خرید و فروش می شوند.
در بازارهای زیرمجموعه فارکس نیز چیزهایی مانند دلار آمریکا، یورو، پوند انگلیس، ارزهای دیجیتال و حتی سهام برندها و شرکت های بزرگ خریداری میشوند و افراد می توانند برای قیمت آن پیشنهادهایی داده و به تفاهم برسند.
مدیریت ریسک: افرادی که با تحلیل صحیح یک معامله فیوچرز ایجاد می کنند، در واقع مدیریت ریسک روی سرمایهی خود انجام می دهند. زیرا کالای مورد نظر خود را پیش از افزایش قیمت تهیه کرده و از این رو سود خوبی میکنند.
معاملهی کالای غیر فیزیکی: در معاملات فیوچرز شما میتوانید به صورت غیر فیزیکی معامله کنید. در واقع کالاهایی که دسترسی به آنها سخت است، ماهیت فیزیکی ندارند، و یا کالاهایی که فعلا محلی برای نگهداری آن را ندارید را تهیه نمایید و در زمان مناسب تحویل بگیرید. این علت یکی از دلایلی است که برجسازان از علاقهمندان اصلی این بازار هستند.
جذب سرمایه: در صورتی که شما یک تولید کننده هستید فیوچرز مانند یک وام عمل میکند. یعنی شما بدون آنکه هزینهی تولید را بپردازید، با پیشفروش محصول خود به خریداران هزینهی تولید خود را بعلاوهی سود دریافت میکنید. این روش برای تولیدکنندگان نوپا و یا کارخانههایی که مشکل نقدینگی دارند یک فرصت ویژه است.
پس از آنکه دربارهی معاملات فیوچرز صحبت کردیم، می خواهیم بدانیم CFD فارکس چیست؟ و چرا به وجود آمده است. پس از آنکه معاملات فیوچرز به وجود آمدند و علاقهمندان بسیاری پیدا کرد؛ کاربران با یک مشکل جدی روبهرو شدند. در حالتی که قیمت جنس در زمان تحویل رشد کرده بود فروشنده متضرر میشد و هیچ ضمانتی برای جبران ضرر او نبود. به همین دلیل کارشناسان معاملات CFD را به وجود آوردند. به CFD قرارداد اختلاف نیز گفته میشود و باعث جذابتر شدن بازارهای مالی برای سرمایهگذاران شد. نحوه کار CFD به صورت مشتقه است. یعنی ارزش آن مشتق شده از حرکت دارایی دیگر است.
CDD که مخفف Contract For Difference است، از سال 1990 ابداع شد. ایدهی این نوع معامله اولین بار توسط یک کارگزاری لندنی به نام Smith New Court ارائه شد و طراحان آن دوو نفر به نامهای Brian Keelan و Jon Wood بودند. در ابتدا این معامله تنها برای معاملهگران بزرگ قابل استفاده بود تا میزان ضرر آنها در فارکس به کمترین میزان برسد. ولی مدتی بعد کارگزاری GNI امکان استفاده از آن را برای سرمایهگذاران خرد خود نیز فراهم کرد. پس از آن نیز در سال 2002 امکان استفاده از معامله CFD برای تمام افراد فراهم شد.
در فیوچرز، همانطور که گفته شد، امکان ضرر یکی از طرفین وجود داشت. ولی در CFD خریدار و فروشنده توافق میکنند که اختلاف مقدار قیمت مورد معامله را در هنگام ایجاد قرارداد و زمان تحویل (زمان باز و بسته شدن معامله)، بر اساس یک پایهی مشخص به یکدیگر بپردازند.
اگر بخواهیم سادهتر عنوان کنیم؛ در CFD شما مالک هیچ کالایی به صورت فیزیکی نخواهید شد. بلکه بر اساس تحلیلهای خود از بازار، یک معامله را ایجاد میکنید و صاحب موقعیت ارزشی آن معامله میشوید. این ابزار معاملاتی به نوعی به سرمایهگذاران کمک میکند که بدون تحویل فیزیکی و بدون پرداخت وجه کامل ارزش یک کالا، یک نوسان گیری از رشد قیمت آن کنند و به سود برسند.
در سایر بازارهای مالی نیز داشتن دانش فنی مهم بود ولی در CFD بسیار مهمتر است. شما میبایست تنها هنگام صعود معاملات خرید و تنها در هنگام نزول معاملات فروش ایجاد کنید. در حالت کلی، تفاوت اصلی CFD با سایر ابزارهای معاملاتی در عدم تملک فیزیکی کالاست. از همین رو با وجود شباهتهای آن با فیوچرز، نمیتوان CFD را یک بازار آتی دانست.
در قرارداد CFD یک شرط در مورد تغییر ارزش یک دارایی بهخصوص مطرح میشود. در این قرارداد، هر دو طرف معامله ملزم میشوند که اگر روند قیمت با پیشبینی خریدار یکی بود و رشد کرد، خریدار باید تفاوت قیمت دارایی را از هنگام باز شدن معامله تا بسته شدن آن محاسبه کرده و به فروشنده پرداخت نماید. همین مساله در مورد کاهش قیمت نیز صادق است. در این حالت هیچیک از طرفین معامله ضرر نخواهند کرد. میتوان گفت CFD یک استراتژی معاملاتی پیشرفته برای معامله گران حرفهای است.
برای درک بهتر، میتوان گفت CFD فارکس یک نوع شرطبندی است که معامله گران حرفه ای، در مورد افزایش یا سقوط قیمت اوراق بهادار انجام میدهند. این شرط بندی به این شکل است که هنگام صعود قیمت یک معامله CFD را میخرند و هنگام افت قیمت یک معاملهی باز را میفروشند. عموما CFD را میتوان از طریق فرابورس یا OTC که شبکه ای از دلالان و کارگزاران است معامله نمود. از آنجایی که CFD در ایالات متحده مجاز به ارائه نیست، این نوع معاملات در بورس های بزرگ مانند بورس نیویورک داد و ستد نمیشود.
به طور کلی همه چیز را میتوان در این بازار خرید و فروش کرد. از جمله سهام شرکتهای مختلف، انواع کالا، اوراق قرضه مختلف، شاخص سهام و… . این امکان باعث شده کاربران در هر حوزهای که فعالیت میکنند بتوانند سود کسب کنند. مثلا فکر کنید سهامدار یک شرکت بسیار بزرگ و معتبر، برآورد میکند که سهام آن شرکت در چند سال آینده افت ارزش خواهد داشت.
در بازارهای سنتی نمیتوان از افت ارزش یک سهام سود کرد. ولی همانطور که گفته شد، فارکس و بازارهای زیر مجموعه آن دو طرفه هستند. به همین دلیل، در CFD سهام خود را به قیمت امروز میفروشد. از آنجایی که در CFD بین دو طرفین توافق پرداخت مابه التفاوت صورت میگیرد؛ در زمان تسویه وی علاوه بر دریافت مقدار ارزش سهام خود سود نیز دریافت میکند. این د. طرفه بودن بازار هم باعث عدم افت ارزش دارایی او و هم کسب سود شده است.
در طول این مطلب بارها عنوان کردیم که کاربر فارکس باید روشهای تحلیل بازار را بداند. تنها معاملاتی در فارکس شانس برنده شدن دارند که بر اساس تحلیل و استراتژیهای درست ایجاد شده باشند. اما بهترین روش تحلیل بازار فارکس چیست؟ کدام روش برای ما مناسبتر است؟
پیش از این نیز اشاره شد که در بازارهای مالی هیچ تحلیل 100% دقیقی نمیتوان داشت. زیرا عوامل بیرونی زیادی نیز هستند که بر تحلیل شما و وضعیت بازار تاثیرگذار هستند. با این وجود با دانستن شرایط تحلیل بازار یقینا معاملات دقیقتر و پرسودتری خواهید داشت. کاربرهای تازهکار همیشه برای انتخاب روش تحلیل خود دچار سردرگمی میشوند. زیرا برخی موارد نتایج تحلیل با روشهای مختلف یکسان نیست. در ادامه به معرفی انواع روشهای تحلیل بازار مالی میپردازیم. انواع روشهای تحلیل را میتوان در 3 دسته بندی کلی زیر قرار داد. هر کدام از این روشها مزایا و معایب خود را دارند که به معرفی هر کدام میپردازیم.
تحلیل تکنیکال (تحلیل فنی) یک روش بنیادی و اصلی برای تحلیل بازار فارکس است. تحلیل تکنیکال اولین بار حدود 3 قرن پیش توسط چارلز داو در قرن 19 ابداع شد که به آن نظریه داو نیز میگویند. در حال حاضر نیز در فارکس این نظریه مورد استفادهی بسیاری از کاربران است. به نوعی میتوان استفاده از تحلیل تکنیکال را نقطه عطف گسترش بازارهای مالی در بین مردم دانست.
در این روش جداول، نمودارها، قیمت ها و… بر اساس اصولی خاص و بررسی تجربیات گذشته تجزیه و تحلیل میشوند تا جریان قیمت مشخص شود. تحلیلگران تکنیکال، بر اساس پیدا کردن الگوهای رفتار قیمت در گذشته و در شرایط مشابه، متوجه رشد یا افت قیمت در آینده میشوند. یک تحلیلگر تکنیکی در هر لحظه درگیر پیدا کردن الگوهای تکرار شونده قیمت بر اساس نوع عرضه و تقاضا است. بر اساس این نظریه، هر اقدامی در آینده وابسته به عملی در گذشته است. یعنی اقدات گذشته بر اتفاقات آینده تاثیر به سزایی دارند. مثلا اگر در یک نمودار قیمت اگر هر بار قیمت با رسیدن به یک عدد مشخص رشد داشته، این بار نیز با رسیدن به این عدد رشد خواهد کرد و بالعکس.
استفاده از تحلیل تکنیکال عموما توسط کاربرانی که دائم خرید و فروش انجام میدهند (تریدر) و نوسانگیری میکنند انجام میشود. ولی استفاده از آن برای کاربرانی که خریدار بلند مدت یک ارز هستند (هولدر) نیز پرفایده است. از تحلیل تکنیکال میتوان در تمام بازارهای مالی مانند ارزهای دیجیتال، سهام آمریکا، بورس و فرابورس و… استفاده کرد.
تحلیلگران تکنیکال بر اساس یکسری مفروضات و اصول ثابت بازار را بررسی میکنند. در حالت کلی میتوان گفت یک تحلیل تکنیکال سه اصل اساسی دارد:
تحلیلگران فنی یا تکنیکال معتقدند در هر نموداری، قیمت تمایل به تکرار دارد. علت جذب سرمایهگذاران به هر حوزهای نیز همین تکرار روند قیمت است. بنابراین بهجای بررسی الگوهای خارجی و رویدادهای خبری و… کافیست از درون نمودار روند قیمت را مشخص کرد.
تحلیلگران تکنیکال معتقدند حتی عوامل موثر بر روانشناسی بازار نیز از قبل در نمودار قابل پیشبینی هستند. و این یک هدیه از طرف بازارهای مالی و نمودار قیمت به کاربران آن است. مشابه این نظریه را در فرضیهی بازارهای کارآمد (EMH) نیز شنیده ایم. که هر اطلاعات لازمی را می توانیم از طریق نمودار قیمت و بررسی روند عرضه و تقاضا به دست بیاوریم. در واقع هدف از تحلیل تکنیکال این است که بفهمیم بازار چه انتظاراتی دارد. همچنین نیروی عرضه و تقاضا را سنجش کنیم تا بر اساس آن تصمیم بگیریم.
تحلیلگر تکنیکال به این اصل باور دارد که قیمت در روند حرکت میکند. این جمله به این معناست که قیمت ارزها در فارکس تمایل به ادامهی روند گذشته دارند تا اینکه حرکات جدید و نامناسب بکنند. اصل استراتژی تحلیل تکنیکال بر این جمله استوار است. تحلیلگر تکنیکال باور دارد که تاریخ تکرار میشود. بنابراین هر حس غالب بر بازار مانند ترس یا هیجان نیز با استفاده از الگوهای تجزیه تحلیل نمودار قابل پیشبینی است.
اگر بخواهیم ویژگیهای تحلیل تکنیکال را خلاصه کنیم به موارد زیر میرسیم:
در بین تحلیلگران بازار فارکس مسالهی موثر بودن هر کدام از تحلیلها به تنهایی بسیار بحث برانگیز است. هیچگاه نمیتوان به صورت قطعی و صد در صد گفت کدام تحلیل به تنهایی موثر است. بلکه عوامل مختلفی که مهمترین آنها مهارت فردی خود تحلیلگر است در این موضوع تاثیرگذار است. دو تحلیلگر تکنیکال ممکن است در شرایط مشابه و دادههای مشابه، دو نتیجهگیری متفاوت داشته باشند.
با اینحال اغلب سرمایهگذارانی که از تحلیل تکنیکال در معاملات فارکس استفاده کردهاند معتقدند تحلیل فنی نتایج مثبتی برای آنها داشته است. در یک مطالعات که دربارهی درستی تحلیل تکنیکال انجام شده است، از بین 95 مورد تحلیل تکنیکال انجام شده 56 مورد کاملا صحیح بودهاند و نتایج مثبتی داشتهاند.
ممکن است هر تحلیلگر بر اساس نوع مهارت خود و توانایی خود با یک روش تحلیلی متفاوت بتواند نتیجه صحیحتری بگیرد. در واقع هر روش تحلیل بازار مزایا و معایب خود را دارد. یک تحلیلگر تازه کار پیش از انتخاب روش تحلیلی خود؛ باید بداند که جهت گیری افراطی و تعصبی در هر روش تحلیلی، میتواند باعث نتایج غلط و پیامدهای نادرست شود. قدرت پیشبینی تحلیل تکنیکال با وجود تمام موارد گفته شده بسیار بالاست. از همین رو یک تحلیلگر حرفهای میتواند با استفاده از آن پیشبینی درستی از بازار داشته باشد.
با وجود آنکه تحلیل تکنیکال یک روش بسیار قوی برای تحلیل بازار مالی به خصوص فارکس است، اما معایبی نیز دارد. این تحلیل بسیار وابسته به روش کاری کاربر است. به این معنا که در دادهها مشابه کاربر ممکن است نتایج مختلفی بر اساس نوع استفاده خود از ابزارها به دست بیاورد. حتی میتوان گفت این تحلیل هنگام استفاده از اندیکاتورهای مختلف میتواند نتایج کاملا متضاد داشته باشد. از همین رو باید دانست که با وجود قوی بودن تحلیل تکنیکال ولی نتایج آن 100% نیست.
در تحلیل تکنیکال نمودارهای قیمت بر اساس ظاهر و روند مورد بررسی قرار میگیرند. برخلاف تحلیل فاندامنتال که در ادامه به آن اشاره خواهد شد؛ از ابزارها و اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال در هر بازار مالی به یک شکل میتوان استفاده کرد. در واقع اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال یکسان هستند. ابزارها و روشهای متفاوتی برای تحلیل این روندها وجود دارد که میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تحلیل فاندامنتال یک روش تحلیل دیگر بازار فارکس است. فرض کنید قصد خرید سهام یک شرکت و سرمایهگذاری روی آن را دارید. برای آنکه ارزش پول خود را حفظ کنید، میبایست ابتدا به تحلیلهای مالی شرکت و چارتهای مالی آن نگاه کنید. سپس میزان سودآوری یا ضرر دهی آن شرکت در چند سال اخیر را بررسی کنید. اگر برآورد نتایج مثبت بود، به بررسی شرایط کاری آن شرکت و رقبای او بپردازید. در نهایت نیز تصمیم بگیرید که آیا سرمایهگذاری در سهام آن شرکت به نفع شماست یا خیر؟ به این روش تحلیلی روش پایین به بالا گفته میشود.
در تحلیل فاندامنتال نیز روش کار حدودا مشابه به روش پایین به بالاست. در این تحلیل ابتدا شما محدوده قیمتی ارز خود در آینده را بر اساس دادهها پیشبینی میکنید. سپس محدوده قیمتی فوق را با قیمت فعلی مقایسه میکنید تا متوجه بشوید قیمت این ارز رشد خواهد کرد یا روند آن در آینده نزولی است. اگر قیمت فعلی از قیمت هدف پایینتر باشد یعنی ارزش آن دارایی در حال حاضر پایینتر از ارزش واقعی خود است و توانایی رشد دارد و بالعکس.
در یک تحلیل فاندامنتال، اخبار مرتبط و عوامل حسی مانند ترس و هیجان کاربران نیز بررسی میشود. زیرا این عوامل میتوانند بر حجم معاملاتی کاربران و در نهایت قیمت و ارزش دارایی تاثیر بگذارند. با یک مثال این موضوع را توضیح میدهیم:
فرض کنید شما قصد خرید یک ارز خارجی را دارید. تحلیل تکنیکال و روند قیمت این ارز در گذشته به شما میگوید که این ارز در بازه زمانی مشخص در آینده رشد قیمت خواهد داشت. ولی ناگهان یک خبر منفی اقتصادی یا سیاسی در ارتباط با کشور مبدا آن ارز منتشر میشود. این خبر را میتوان یک خبر فاندامنتال بد دانست که باعث ایجاد ترس در دارندگان آن ارز شود. در نتیجه حجم زیادی از سرمایهگذاران آن ارز را میفروشند. مجموع این اتفاقات باعث افت ناگهانی قیمت آن ارز میشود. در اینجا با اینکه تحلیلگر تکنیکال تحلیل صحیحی انجام داده بود، ولی یک عامل بیرونی باعث شد که خروجی کار اشتباه باشد. همچنین باید اشاره کرد که در واقعیت ارزش آن ارز بالاتر از قیمت فعلی خود است و قیمت فعلی وابسته به اخبار بد است. که این نکته همان فسلفهی کاری تحلیل فاندامنتال است.
تحلیل فاندامنتال یک تحلیل بسیار بنیادی و قوی برای تحلیل بازارهای مالی مانند فارکس است. به جرات میتوان گفت سایر روشهای تحلیل مانند تحلیل تکنیکال دقت و خروجی صحیح به اندازهی تحلیل فاندامنتال را ندارند. روشهای این تحلیل و اندیکاتورهای آن بسیار دقیق هستند و درصد صحیح بودن نتایج آنها بسیار بالاست.
با استفاده از تحلیل فاندامنتال میتوان ارزهایی را در فارکس شناسایی کرد که در حال حاضر قیمت بسیار پایینی دارند که از ارزش واقعی آنها کمتر است. این ارزها پتانسیل رشد بالایی دارند و گزینههای خوبی برای سرمایهگذاری هستند. بسیاری از اقتصاددانان بزرگ مانند وارن بافت و بنجامین گراهام با استفاده از این روش تحلیل سرمایهگذاریهای بزرگ و موفقی در ارزهای مستعد انجام دادهاند که منجر به سودهای بزرگ شده است.
از جمله معایب تحلیل فاندامنتال میتوان به سختی و پیچیدگی آن اشاره کرد. یک تحلیل فاندامنتال باید بسیار دقیق انجام شود تا بتواند پیشبینی دقیقی از ارزش یک ارز در فارکس به ما بدهد. در غیر این صورت میتواند باعث سرمایهگذاری در یک ارز اشتباه و متضرر شدن کاربر بشود.
از دیگر معایب تحلیل فاندامنتال، کاربرد آن در معاملات طولانی مدت است. به این معنا که از این تحلیل تنها برای باز کردن معاملات طولانی میتوان استفاده نمود و چندان کارایی برای نوسانگیری و معاملات روزمره ندارد. این تحلیل بیشتر برای سرمایهگذارانی که قصد هولد کردن داراییهای خود را دارند میتواند مفید واقع شود.
ضعف دیگر تحلیل فاندامنتال مرتبط با مورد بالاست. فرض کنید یک تحلیلگر بر اساس دادههای موجود معاملهای طولانی مدت را باز میکند. در طی مدتی که لازم است تحلیل او به نتیجه برسد، ممکن اتفاقات و اخباری در دنیا رخ بدهد که باعث نقض صحت تحلیل او و شکست معامله شود.
هر روش تحلیل ابزارهای خاصی دارند که کاربر با کمک آنها کار میکند. هر تحلیل ابزارها متعددی دارد که برخی کاربرپسندتر و معروفتر هستند. به این ابزارهای کاربردی اندیکاتور (Indicator) یا نشانگر نیز گفته میشود. اندیکاتورها هم در تحلیل فاندامنتال و هم در تحلیل تکنیکال کاربرد دارند. البته اندیکاتورهای این دو تحلیل باهم متفاوت هستند. در ادامه آنها را معرفی خواهیم کرد.
اندیکاتور سود هر سهم با نام انگلیسی Earnings per share یا به اختصار EPS یک اندیکاتور محبوب در تحلیل فاندامنتال است. با استفاده از این اندیکاتور، کاربر متوجه می شود که میزان سوددهی دارایی مورد نظر شما به ازای هر سهم چقدر خواهد بود. این مقدار با کم کردن سود سهام ممتاز از درآمد خالص تقسیم بر تعداد کل سهامها به دست میآید.
نحوهی استفاده از این اندیکاتور اصلا پیچیده نیست. با این حال نتایج بسیار مهمی پیش از سرمایهگذاری به کاربر میدهد. در واقع هر دارایی که اندیکاتور EPS آن در حال رشد باشد، گزینهی خوبی برای سرمایهگذاری است. برخی تحلیلگران نیز از نسخه دیگری از این اندیکاتور به نام سود تقلیل یافته یا earnings per share را استفاده میکنند. در این اندیکاتور افزایش تعداد سهمها را نیز در نتایج وارد میکنند. مثلا فرض کنید در یک شرکت با افزایش خرید سهام توسط کارمندان، میزان سود بین آنها تقسیم میشود و کاهش مییابد.
ناگفته نماند که با وجود آنکه نتایج مهمی از اندیکاتور EPS دریافت میکنیم اما یک اندیکاتور هیچگاه به تنهایی برای تحلیل بازار کافی نیست. بهتر است پس از بررسی نتایج چند اندیکاتور و بر اساس برآیند نتایج آنها تصمیم نهایی را اخذ کرد.
اندیکاتور نسبت قیمت به درآمد (به انگلیسی Price-to-earnings Ratio) که به اختصار P/E نامیده میشود؛ شرکتها را بر اساس مقایسهی قیمت هر سهم با اندیکاتور EPS ارزیابی میکند. در این اندیکاتور قیمت هر سهم به عددی که از اندیکاتور EPS به دست آمده تقسیم میشود. برای شفاف شدن مساله، به مثال زیر دقت کنید.
فرض کنید یک شرکت با میزان سود 1 میلیون دلار داریم. اگر تعداد سهام این شرکت 200 هزار سهم باشد، مقدار EPS آن برابر با 5 دلار خواهد بود. حال اگر هر سهم به ارزش 10 دلار فروخته شود، برای محاسبهی P/E باید این مقدار را بر مقدار EPS تقسیم کنیم. در نتیجه مقدار P/E این شرکت 2 دلار خواهد بود. حال سوال اینجاست که این عدد چه ارزشی در معاملات فارکس دارد؟ باید گفت این عدد در کنار سایر نتایجی که از اندیکاتورهای مختلف به دست میآید معنا و ارزش پیدا خواهد کرد. ولی در حالت کلی هر چه این عدد بالاتر باشد، ارزش آن سهام یا دارایی بالاتر از حد واقعی خود است. و اگر پایین باشد یعنی از ارزش واقعی خود پایین تر است. همانطور که قبلا گفتیم در تحلیل فاندامنتال اگر ارزش فعلی از ارزش واقعی پایینتر باشد وارد معامله خواهیم شد.
اندیکاتور دیگر رایج در تحلیل فاندامنتال، نسبت قیمت به ارزش دفتری یه به انگلیسی Price-to-book Ratio نام دارد. این اندیکاتور که به اختصار P/B نامیده میشود، به تحلیلگر نشان میدهند که سرمایهگذاران یک شرکت نسبت به ارزش دفتری آن چقدر به آن شرکت ارزش میدهند. برای محاسبهی این ارزش باید ابتدا ارزش دفتری که همان ارزش اصلی یک دارایی است مشخص شود سپس تعهدات مالی از آن کسر گردد. فرمول محاسبهی آن نیز به صورت تقسیم قیمت هر سهم بر ارزش دفتری است.
برای درک بیشتری مثال قبلی را به یاد بیاورید. اگر در مثال قبل ارزش دفتری آن شرکت برابر با 500 هزار دلار باشد، با توجه به پیشفرضهایی که داشتیم، ارزش دفتری شرکت از تقسیم 500 هزار دلار بر 200 هزار سهم به دست میآید که با 2.5 دلار برابر است. سپس برای محاسبهی اندیکاتور نسبت قیمت به ارزش دفتری 10 دلار را بر 2.5 تقسیم میکنیم که برابر با عدد 4 است. این عدد به ما نشان میدهد که نسبت قیمت به ارزش دفتری این شرکت وضعیت مناسبی برای سرمایهگذاری ندارد. زیرا در واقع هر سهم 4 برابر ارزش واقعی خود معامله میشود در نتیجه احتمال افت قیمت دارد.
در واقع با استفاده از این سه اندیکاتور متوجه شدیم که خرید سهام این شرکت برای سرمایهگذاری گزینهی مناسبی نیست. اما اگر در مثالی دیگر دیدیم که اندیکاتور نسبت قیمت به ارزش دفتری عددی کمتر از یک داشت، یعنی سهام این شرکت هنوز به قیمت واقعی خود نرسیده است و احتمال رشد قیمت دارد.
سه اندیکاتور فوق به این منظور معرفی شدند که بتوانیم معنای تحلیل فاندامنتال را بیشتر متوجه بشویم. برای آنکه بحث کوتاه شود، سایر اندیکاتورهای فاندامنتال را فقط نام میبریم. قابل ذکر است که هر اندیکاتور در بازار مالی خاصی نیز کاربرد دارد. به عنوان مثال سه اندیکاتور EPS، P/E، P/B بیشتر برای بازارهای بورسی و خرید سهام کاربرد دارند. اندیکاتورهایی که در ادامه نام برده میشوند نیز بیشتر در فارکس یا بازار خرید ارز استفاده میشوند.
با وجود تفاوتهای فوق باید مجددا متذکر شد، که بهترین تحلیل از برآیند نتایج هر دو تحلیل فاندامنتال و تکنیکال به دست میآید. تحلیلگران حرفه ای فارکس و سایر بازارهای مالی نیز از هر دو روش استفاده میکنند.
ایرانیان بسیاری هستند که در فارکس فعالیت میکنند. متاسفانه در ایران شاهد سقوط ارزش ریال و بی ثباتی مداوم قیمت دلار هستیم. با وجود آنکه این مساله بسیار ناراحت کننده است، اما باعث شده ایرانیان بسیاری به سمت یادگیری اصول کسب درآمد دلاری بروند. از جملهی این فعالیتها فارکس است.
اگر شما بعد از دیدن آموزشهای لازم و به صورت حرفه ای وارد این بازار بشوید، میتوانید سود دلاری خوبی کسب کنید. که با توجه به تفاوت قیمت و ارزش دلار نسبت به ریال درآمد قابل توجهی خواهد بود. حال برای اکثر کسانی که به تازگی میخواهند وارد بازار فارکس بشوند سوال پیش می آید که آیا فارکس در ایران قانونی است؟ موانع ورود به فارکس چیست؟ چرا برای استفاده از فارکس در ایران محدودیتهایی وجود دارد؟
همانطور که پیشتر در این مقاله اشاره شد، به علل زیادی از جمله تحریم برخی بروکرهای فارکس به ایرانیان خدمات ارائه نمیدهند. از طرف دیگر محدودیتهایی از طرف دولت ایران نیز برای فعالیت در فارکس وجود دارد. بنابراین در اولین قدم باید بروکری انتخاب کنید که بتوانید با هویت ایرانی و IP ایرانی در آن کار کنید. در غیر اینصورت و اگر اصرار داشتید تا از بروکری که به ایرانیان خدمات ارائه نمیکند استفاده کنید؛ میبایست با استفاده از VPN های غیر رایگان IP سیستم خود را تغییر دهید. که این کار به هیچعنوان توصیه نمی شود زیرا خطرات بسیاری مانند بلوکه شدن حساب و دارایی شما را دارد.
به طور رسمی هیچ بروکر ایرانی وجود ندارد. ولی بروکرهای خارجی معتبری نیز هستند که با ایرانیان کار میکنند. از معروفترین بروکرهای جهانی که بالاترین امتیاز را دارند و به ایرانیان نیز خدمات ارائه میدهند میتوان به ارانته، روبو فارکس، یو اس جی، آلپاری، آمارکتس و ویندزور اشاره کرد.
همانطور که میدانید هر بازار مالی برای آنکه بتواند در کشوری فعالیت کند نیاز به اجازه نامههای دولتی دارد. در آمریکا، چین، ژاپن، عربستان، انگلستان، آلمان و بسیاری از کشورهای اروپایی فعالیت در بازار فارکس قانونی است. قوانین زیادی نیز در این کشورها برای استفاده از فارکس وضع شده که این بازار را برای کاربران خود امن مینماید. اما با وجود آنکه ایرانیان زیادی در فارکس فعالیت میکنند باید گفت فارکس در ایران غیرقانونی است. در تاریخ 16 فروردین سال 1390 سازمان بورس جمهوری اسلامی ایران در اعلامیهای فعالیت در فارکس را رسما غیر قانونی عنوان کرده است.
در صورتی که افراد در یک بازار مالی غیرقانونی مانند فارکس شرکت کنند هم مجرم شناخته میشوند و هم در صورت بروز مشکلاتی مانند کلاهبرداری و از دست دادن مال، امکان پیگیری از طریق مراجع قانونی را ندارند. بر طبق ماده 49 قانون اوراق بهادار فعالیت در این بازار 1 ماه تا 6 ماه حبس و تا سه برابر سود یا زیان کاربر مجازات نقدی در پی خواهد داشت. این مجازات فعلا فقط برای کارگزار فارکس و یا فردی که افراد را تشویق به فعالیت در این بازار نماید، تعریف شده است که میتواند افزایش نیز بیاید. بر طبق این ماده، هر شرکتی که به عنوان کارگزار فارکس فعالیت کند تحت پیگرد قانونی قرار میگیرد و هر مالی که از این راه به دست بیاورد نامشروع تلقی خواهد شد.
با این وجود مجازات مشخصی در قانون برای افراد حقیقی که در فارکس فعالیت میکنند تعریف نشده است. هرچند همانطور که گفته شد؛ قانون حمایتی نیز از سرمایه آن ها نخواهد کرد. با توجه به اینکه در ایران تنها قوه قضاییه و مجلس میتوانند افراد را از فعالیتی منع کنند؛ اعلامیهی سازمان بورس تنها برای کارگزاریها منع فعالیت ایجاد میکنند و افراد حقیقی ملزم به پیروی از آن نیستند.
باید خاطر نشان کرد که تمام موارد فوق با انجام قانونگذاری صحیح قابل رفع میباشد. در صورتی که دستگاههای نظارتی درستی برای بررسی این بازار به وجود بیاید، و آموزشهای لازم در دسترس کاربران قرار بگیرد این بازار نه تنها مضر نیست بلکه میتواند بسیار زیاد سودآور باشد. از همین رو باید سازمانهای ذیربط فکری در اینباره بنمایند. اما فعلا و تا زمانی که مقررات و زیرساختهای لازم به وجود بیایند، فعالیت در بازار فارکس در ایران ممنوع میباشد
همانطور که گفته شد، سازمان بورس ایران فعالیت در فارکس را ممنوع کرده است. پیش از این ممنوعیت، مجوزهایی برای فعالیت در فارکس به صورت محدود صادر میشد؛ اما در حال حاضر هیچ مجوزی برای فعالیت در این بازار مالی صادر نمی شود. افراد به صورت حقیقی میتوانند در این بازار معامله کنند و نیاز به مجوز ندارند. اما بنابر موارد گفته شده، در صورت بروز مشکل امکان پیگیری از مراجع قانونی را ندارند.
برای بسیاری از ایرانیان و یا مسلمانانی که قصد فعالیت در فارکس و استفاده از ابزارهای آن را دارند این سوال پیش میآید که حکم شرعی معاملات در فارکس چیست؟ زیرا همانطور که گفته شد برخی ابزارهای آن مانند CFD حکم شرط بندی دارند. اغلب مراجع تقلید و مقام معظم رهبری فعالیت در فارکس و خرید و فروش ارزهای خارجی را غیر شرعی نمیدانند. ولی با توجه به آنکه برخی کارگزاری ها برای کاربران شروطی را تعریف میکنند که با پذیرش آنها معامله حکم شرط بندی پیدا میکند؛ معتقدند ورود به این گونه معاملات جایز نیست. با وجود آنکه فارکس به خودی خود فعالیت هرمی شناخته نمیشود ولی به علت امکان استفاده از اهرم در معاملات درآمد حاصل از این معاملات حلال نخواهد بود.
همچنین معاملاتی که سود آنها به صورت ربوی محاسبه میشوند نیز حرام هستند. گروهی دیگر از مراجع نیز با توجه به رسمی نبودن کارگزاریهای فارکس در کشور و امکان از بین رفتن سرمایههای مردم در آنها ورود به فارکس را مجاز نمیدانند. از علل دیگر این مراجع، صوری بودن و فیزیکی نبودن خرید و فروش در این بازار است. زیرا معتقدند سود گرفته شده از این داد و ستد ها صورت شرعی ندارد.
در وبسایت رهبر معظم انقلاب نیز دربارهی فعالیت در فارکس از ایشان سوال شده است که ایشان فعالیت در فارکس را مجاز دانسته اند. اما سود حاصل از معاملات اهرم دار را حلال نمیدانند. متن پاسخ ایشان را عینا در ادامه قرار می دهیم:
سوال: آیا بازار فارکس، که در آن معاملات ارز و طلا و موارد مشابه انجام میشود، از لحاظ شرعی جایز است؟
پاسخ: مبادله ارزى با ارز دیگر که هم جنس هم نیستند چنانچه منع قانونى در میان نباشد اشکال ندارد و سود حاصله نیز حلال است ولى اعتبار دادن کارگزاران به سرمایه معاملهگر اگر به عنوان قرض دادن به معاملهگر باشد که قهراً همراه با دریافت سود است، در این صورت چنین معاملهاى از طرف کارگزار براى معاملهگر صورت شرعى ندارد.
در این مقاله سعی شد تا ماهیت بازار فارکس، مزایا و معایب آن معرفی شود. بازار مالی فارکس در عین حال جذابیت بسیار پر ریسک نیز میباشد. در متن نیز اشاره شد که برای آنکه بتوانید از این بازار استفاده کرده و سود ببرید باید در دورههای آموزشی آن شرکت کنید. همچنین همواره احساس ترس و هیجان خود را کنترل کنید. فراموش نکنید که هر بازار مالی به همان اندازه که میتواند سرمایه شما را چند برابر کند؛ ممکن است تمام دارایی شما را در خود ببلعد. پس بهتر است سنجیده عمل نمایید.