سازه های کلان متعددی بر قیمت سهام تاثیر گذار هستند. مهمترین سازه ها بدین قرار است:
یک: وضعیت اقتصادی و سیاسی جهان و کشور،از عوامل مهم تأثیرگذار بر قیمت سهام است.با توجه به آن که ارزش سهام بر اساس جریان نقدی و سود های آینده و درجه اطمینان نسبت به تحقق آن تعیین می گردد،هرگونه تغییر وضعیت اقتصادی میتواند بر میزان سود و احتمال تحقق آن تاثیر گذارد. بهبود وضعیت اقتصادی باعث افزایش تقاضا برای کالا و خدمات شده که این امر به نوبه خود تولید و سود دهی شرکت ها را افزایش خواهد داد و باعث ایجاد اطمینان در سرمایه گذار نسبت به سهام شرکت خواهد شد که در آن سرمایه گذاری می نماید. بنابراین توجه به شاخصهای مهم اقتصادی نظیر تولید ناخالص ملی،نرخ بهره،تورم،نرخ بیکاری،عرضه پول،وضعیت تراز پرداخت ها،بودجه سالانه کشور و سیاست های پولی و مالی میتواند بسیار حائز اهمیت باشد.
دو: عدم ثبات سیاسی نیز با ایجاد یک فضای نا مطمئن در بازار میتواند باعث رکود بازار شده یا به عکس ثبات سیاسی توأم با توان تصمیمگیری سرمایهگذاران در شرایط اطمینان،رونق و رشد بازار را به همراه خواهد داشت.
سه:بودجه سالانه کشور نیز از این جهت حائز اهمیت است که سرمایهگذار میتواند دید وسیع تری نسبت به سیاستهای تخصیص بودجه دولت داشته و مسلماً قیمت سهام صنایعی که در بودجه کشور بیشتر مورد توجه قرار گرفته اند و برنامه وسیعی برای رشد و توسعه آنها در نظر گرفته شده است،بیشتر دستخوش تغییرات خواهد شد.
چهار: سیاست های پولی،مالی و ارزی و قوانین و مقررات حاکم بر جامعه نیز وضعیت بسیاری از شرکتهای پذیرفته شده در بورس را میتواند تحت الشعاع قرار دهند به طوری که اگر دولت سیاست پولی انبساطی و انقباضی را اتخاذ نماید در وضعیت مالی شرکت هایی که نیاز به دریافت وام از بانک ها هستند تاثیر گذاشته و بانکهایی که سهام آنها در بورس ارائه می شود نیز از این سیاست ها شدیدا تحت تاثیر قرار می گیرند و همچنین اگر محدودیتهای جهت خروج ارز توسط دولت ایجاد شده نرخ ارز افزایش یابد، تعرفه برای ورود کالا حذف یا وضع گردد،وضعیت مالی شرکت هایی که بخشی از عوامل تولید را از خارج کشور تامین مینمایند،از این امر متأثر شده و نهایتاً سودآوری به قیمت سهام آنها نیز دستخوش تغییر می گردد.
پنج: شرایط صنعتی که شرکت در آن قرار دارد یکی دیگر از عوامل کلان و بسیار بااهمیت در تغییر قیمت سهام است. مسلمان تغییرات قیمت سهام صنایعی که تقاضا برای محصولاتش رو به رشد است و تقاضا بیش از عرضه بوده و امکان واردات آن محصول مقدور نمی باشد،بیشتر از تغییرات قیمت سهام صنایع است که شرایط مذکور را دارا نیستند و همچنین شرکت هایی که سرعت تغییرات تکنولوژی در آنها بالاتر بوده و کالاهای جانشینی برای محصولات آن صنعت محدود باشد،یا صنایعی که قیمت محصولات آن ها بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می گردد نه توسط دولت،از نظر تغییرات قیمت سهام شرایط متفاوتی نسبت به سایر صنایع خواهند داشت.
برگرفته از کتاب بورس اوراق بهادار استاد زکیه شوشتریان