در زمانهای گذشته بازرگانانی که از فعالیت‌های تجاری ضرر می کردند به دنبال یافتن راهی بودند تا خطر ضرر و خسارت های احتمالی خود را کاهش دهند لذا تعدادی از بازرگانان تصمیم گرفتند که با یکدیگر شریک شده و سود و زیان احتمالی را بین خود تقسیم نمایند. این تجربه موفقیت آمیز به تدریج باعث گسترش دامنه فعالیت تجاری گردید و منجر به تأسیس شرکتهای سهامی شد. بعدها با گسترش مبادلات تجاری در اروپا نیاز به سرمایه بیشتر مراکزی به منظور انتقال سرمایه بین دارندگان سرمایه و متقاضیان استفاده از آن ایجاد گردید که به بورس معروف شدند.
منشاء بورس به شکل کنونی را می توان به سال ۱۴۰۹ میلادی و به بازرگانی به نام واندر بورس که در شهر بورژ واقع در بلژیک بازار پول و سرمایه راه اندازی نموده بود نسبت داد.
در سال هزار و ۴۶۰ میلادی اولین بورس جهان در بندر آنورس در کشور بلژیک تاسیس شد در این بورس کالا ها و اوراق بهادار داد و ستد می گردید و فعالیت های آن بسیار مورد توجه سرمایه داران و بازرگانان اروپایی قرار گرفت در سال هزار و ۵۳۱ به منظور تسهیل در امر داد و ستد و جذب سرمایه داران اروپایی ساختمان بزرگ و مجهز برای بورس ساخته شد. به تدریج بورس اوراق بهادار گسترش یافت و در اوایل قرن هفدهم میلادی اولین بورس رسمی و معتبر جهان در هلند به نام بورس آمستردام تأسیس یافت بورس آمستردام امروزه نیز به عنوان یکی از منابع مهم تامین مالی دارای موقعیت با ارزش در بین سایر بورس های جهان است.
دومین بورس معتبر رسمی جهان بورس لندن است که در سال ۱۷۷۳ میلادی تاسیس یافت و به دلیل گسترش فعالیت آن در سال ۱۸۰۲ به ساختمان مجهز و جدیدی انتقال یافت و وقوع رویدادهای مختلف در طول دوره فعالیت این بورس آن را به صورت یک بازار بین المللی معتبر درآورده است.در بورس لندن نظارت و سرپرستی بر عهده سازمانی خارج از بورس است و هیئت سرمایه‌گذاری مسئول نظارت است.
سومین بورس رسمی و معتبر جهان بورس نیویورک است که منشأ تأسیس آن به بیش از ۲۰۰ سال پیش و به معاملات اوراق بهادار مربوط به بارنامه حمل محصولات در خیابان وال استریت برمی‌گردد.پس از آن در سال ۱۷۸۹ میلادی به دلیل بدهی های حاصل از جنگ در آن زمان اجازه انتشار ۸۰ میلیون دلار اوراق قرضه دولتی را صادر کرد و چند سال بعد با پیدایش بانک ملی و شرکت های بیمه سهام بانک و شرکتهای بیمه به مردم عرضه شد و بدین ترتیب زمینه های لازم جهت تاسیس بورس اوراق بهادار در نیویورک فراهم گردید و نهایتاً در سال ۱۸۶۳ میلادی بورس نیویورک در مکان کنونی تاسیس و مستقر گردید بورس نیویورک در حال حاضر از نظر ارزش جاری سهام دارای مقام اول در بین تمام بورس های معتبر جهان است.در آمریکا بورس های متعددی وجود دارند که ۱۲ قوس تحت عنوان بورس ملی به ثبت رسیده است برخی از این بازارها عبارتند از سهام آمریکا سهام بوستن، سهام سینسیناتی،سهام شیکاگو، اوراق بهادار نیویورک و سهام پسفیک.
بورس توکیو نیز که هم اکنون یکی از نهادهای موثر در پیدایش یک قطب اقتصادی پر قدرت در جهان است در سال ۱۹۴۳ به وجود آمد به سرعت توانست از بسیاری جهات نظیر حجم معاملات و ارزش جاری سهام و تعداد شرکتهای عضو از برخی بورس هایی که قبل از آن تأسیس یافته بودند پیشی گیرد دوران شکوفایی بورس ترکیه از سال ۱۹۶۸ آغاز گردید و هم اکنون یکی از بازارهای معتبر مالی جهان به شمار می رود.
به دلیل تاثیر قابل توجهی که عملکرد بورس های معتبر جهان به عنوان بازارهای سرمایه داشته‌اند اکثر کشورها اقدام به راه‌اندازی بورس اوراق بهادار نمودند معاملات اوراق بهادار در بورس های مختلف جهان بر اساس قوانین و مقررات متناسب با آن کشور باید وضع گردد این قوانین باید حافظ منافع سرمایه گذار بوده و با اعتمادی که به وسیله معاملات بدون شک و شبهه ایجاد می نماید میتواند سرمایه را جذب کند.
(برگرفته از کتاب بورس اوراق بهادار نوشته استاد زکیه شوشتریان)
